Beleidsplan waterkeringen; afronding zienswijzeprocedure en vaststelling

Dan zeg ik dat goed, ja, 3.1 programmaplan hoogwaterbeschermingsprogramma was eerst een hamerstuk, maar mevrouw Hilders geeft aan: ik wil dit graag bespreken. Ik hoorde mevrouw Kaanen hetzelfde zeggen en meneer Van der Staak wilde daar ook op reageren. Meneer Van der Staak was als eerste, dus gaat u gang. Ja, bedankt.

Voorzitter, wij als fractie ondersteunen natuurlijk het HWP volledig. Toch missen we nog wel iets met betrekking tot beleid ten aanzien van buitendijks grondgebruik. Agrarisch weet het nu niet of onvoldoende waar ze aan toe zijn ten aanzien van grondgebruik en als BBB+.

Ja, dank u wel. Ik moet zeggen wat de heer Van der Staak komt mij heel logisch voor om ook aandacht aan te besteden. Ik heb een motie opgesteld waarvan ik zei dat hij ook wel behandeld zou kunnen worden bij het beleid van waterkeringen. En daar zal ik het dan graag toelichten en hoeft het hier niet aan de orde te komen. Akkoord.

Dank u wel, voorzitter. En hoewel wij de motie van 11 uur 50 hebben gesteund, hebben wij daar toch nog over het hoogwaterbeschermingsprogramma een zorg die wij graag willen delen. Want als de bui die deze zomer in Oost-Europa is gevallen in het stroomgebied van de Maas valt, daar lig ik eigenlijk 's nachts wakker van. Want was de boel dan hier ook ondergelopen, ondanks die hoogwaterbeschermingsmaatregelen? En kunnen we die realiteit nog wel voorblijven? En wat kunnen we doen om schade en overlast zo goed mogelijk te voorkomen? Wat zijn onze mogelijkheden in een tijdsgewricht met toenemende geopolitieke onzekerheden? En hoe dik is onze portemonnee? En dan bedoel ik straks. Niet morgen, maar overmorgen. Want als ik om me heen kijk, pakken donkere wolken zich samen boven onze delta. Waterbeheer, waterveiligheid en de financiering daarvan zal in elk geval niet eenvoudiger worden. Wat als, omdat het niet meer gaat zoals het ging, moeten we daar niet echt goed fundamenteel over nadenken? Want kijken we genoeg vooruit? Niet één, twee, maar drie generaties vooruit. Pakken we die voorsprong? Voor mij valt een druppel gewoon uit de lucht, verdwijnt richting het grondwater of richting de beek die uitmondt in de Maas richting zee. Maar als ik me door daarnaast elkaar bestaande programma's en rapportages moet worstelen, raak ik wel soms het spoor bijster wat we eigenlijk aan het doen zijn. En moeten we niet veel holistischer kijken naar ons stroomgebied en dat als één geheel beschouwen, Weken en Maas samen? En ja, we zijn weliswaar gerustgesteld over dat er in Valkenburg nu wel gesproken wordt, maar gebeurt dat bij alle gemeentes? Want de realiteit van een clusterbui raakt aan alles. Dat gaat stress geven op het hele systeem en ook op de droogte. En de oplossing ligt nou juist in die integrale aanpak en het afstemmen van maatregelen in het hele systeem. Wat doen we met onze beken? Want ik spreek uit ervaring als ik het heb over de hoogwateroverlast in Arcen in de jaren 90. Toen kwam eigenlijk de overstroming vanuit de beek en niet vanuit de Maas. Doen wij genoeg met de gemeentes om die gevaren op hun netvlies te brengen? En is er een mogelijkheid om iets meer de versnipperde programma's en aanpakken te bundelen? Waardoor, en daar bedoel ik eigenlijk ook nog mee, grondwatergebruik, waardoor het veel inzichtelijker wordt waar we mee bezig zijn. Kunnen de programma's niet iets meer op elkaar inhaken en ook de effecten duidelijker worden en de samenhang? Dat is eigenlijk onze vraag en wij hopen eigenlijk dat als we daar naartoe gaan werken, op de langere termijn dat we drie stappen vooruit kunnen denken in plaats van één of twee. Dank u wel. Dank u.

Voor uw inbreng en uw vragen, meneer Achten. Dankjewel.

Voorzitter. Ja, die laatste is wel een hele lastige om met een duidelijk antwoord te komen, maar een mooie beoordeling onderschrijft u het belang om integraal naar het watersysteem te kijken en vooral ook te kijken, wat moeten we vandaag doen? Maar ook als we doorkijken, hoe bereiden we ons voor op de toekomst? Als we kijken naar het hoogwaterbeschermingsprogramma, wat we vandaag doen, doen we niet om morgen gesteld te zijn, maar vooral voor de toekomst, dus in 2050 te zorgen dat met de klimaatsignaal van Dam, onze Maas en onze dijkversterking en ruimte voor de riviermaatregelen in ieder geval een betere bescherming kunnen bieden dan op dit moment het geval is op het moment dat die zaken zich voordoen. Maar we zullen daarna ook verder moeten kijken, want na 2050 houden we niet op en dat is dat onderwerp. Nou moet ik zeggen dat onderwerp van gesprek is reeds gestart om met elkaar die doorkijk te gaan maken. Wat bedenk je dan met 2050? Maar het is niet het een of het ander, het is en-en. En zonder u tekort te doen, maar het was een hele grote vraag, maar dat is in ieder geval de eerste reactie die ik hiervan kan geven namens de B. Dan ga ik verder met de vraag van de heer Van der Staak, die wil ik even, omdat u specifiek vraagt, wat is het beleid met betrekking tot buitendijks gebied en grond? En dan wil ik hem toch denk ik even, ik heb mijn collega portefeuillehouder, Wolfhagen aan. Ja, dat kunt.

U wel doen, maar hij reageert nog niet terug. Maar nu komt het antwoord. Meneer Wolfhagen eigenlijk. Tuurlijk via

Via de voorzitter, daar wordt die groep op. Ja.

Als het gaat over grond. Ja, het is natuurlijk niet makkelijk om grondverwerving te doen in het Limburgs land. Prijzen stijgen heel erg snel. Veel boeren zijn toch in onzekerheid, zeker als het gaat over de reducties die moeten gaan plaatsvinden de komende jaren. Wij als waterschap zijn toch proactief bezig in de verwerving van gronden om ook transacties versneld gerealiseerd te krijgen en op dit moment kunnen we echt niet klagen. Het gaat beter dan we hadden verwacht. Hopelijk zal de grondverwerving de komende jaren ook zo blijven. Maar ja, het precies tegen Gia, dat wordt gewoon aan je had.

Dank u wel. Ik kijk naar de vergadering. Zijn er naar aanleiding van de beantwoording nog vragen? Anders stel ik de vraag of dit stuk akkoord is. U bent akkoord, dan ga ik naar 4.2 Beleidsplan waterkeringen. Degene die moties of amendementen hebben, en dat geldt in dit geval voor Water Natuurlijk en voor AWP, willen die bij de reactie hun motie dan het dictum voorlezen en het amendement toelichten? En ik kijk even naar Water Natuurlijk. De heer Freij wilde het woord voeren op de motie. Kan ik ook naar mevrouw Verheij-Péters kijken om deze hier op het woord te voeren? Oké, dank u wel. Mag ik u als eerste het woord geven? En de vraag is, wie wil nog meer het woord? Meneer Melders? Mag...

Mag u een introductie doen, gaat u gang? Nee.

Eind 2022 zijn we begonnen aan een uitgebreide participatie om met elkaar te komen tot dit nieuwe beleidsplan waterkeringen. En ik ben zelf trots dat we dat integraal hebben gedaan en in samenwerking tussen verschillende portefeuilles in het dagelijks bestuur, samenwerking met u als algemeen bestuur om ook in samenwerking met onze omgeving. En wat het mooie hiervan is, is dat we kijken hoe vanuit waterveiligheid we ook een bijdrage kunnen leveren aan andere doelen die we als waterschappen hebben, maar ook in onze omgeving. Dat is anders en uniek ten opzichte van voorheen. Er ligt een duidelijk kader en wellicht na het abonnement een nog duidelijker kader. Waar we mee aan de slag kunnen om onze opgave in te vullen in Limburg en Limburg te beschermen tegen hoogwater, nu en in de toekomst.

Dank u wel, meneer Achten. Dan kijk ik toch de vergadering rond. Ik was gestopt bij de heer Melskens en dan de heer Teeuwen. De heer Haagen, oh, mevrouw Schweren. En vanzelfsprekend mevrouw Hilders, dan begin ik met mevrouw Verheij-Péters. Gaat uw gang, dank u wel, voorzitter.

Voorzitter, ja, voorzitter. Ik geef de reactie van de heer vrij. En, ik zal eerst mijn reactie geven en zal ik op het einde het dictum van het amendement en de motie voorlezen. Is dat goed? Dat is helemaal goed. Dank u wel, dankjewel. Nou, voorzitter, het beleidsplan waterkeringen is een knap staaltje werk, zeer compleet en bovendien goed leesbaar. Het vervangt een aantal aparte beleidsstukken en is daarmee echt een integraal document geworden, complimenten. Onze fractie is blij met de aandacht voor ecologie en biodiversiteit. Op pagina 30, paragraaf 3.3 biodiversiteit, alsmede de tekst op pagina 41 onder 4.3 de dijk als groenlint in het landschap. Zorgen bestaan met betrekking tot de verwachte maatschappelijke onrust rond sanering van coupures, pagina 38, een bijzonder aandachtspunt. Hierbij is het grote aantal niet permanent gesloten keringen, in het bijzonder de Schoolpalen keringen, dat bij verdere groei de organisatie te zeer onder druk zal zetten. We gaan daarom een saneringsprogramma uitvoeren om enige ruimte te creëren. Deze coupures zijn vaak na lange onderhandelingen en strijd tot stand gekomen. Het zal bijzonder veel energie kosten en tot stevige protesten leiden, waarna hier gesaneerd zal worden. Wij geven de portefeuillehouder graag in overweging of de kosten van dit proces gaan opwegen tegen de resultaten. We kunnen er niet omheen hier ook stil te staan bij het gestelde op pagina 42 onder schapenbegrazing. Vooropgesteld, de indruk zou kunnen ontstaan dat dit een prestige strijd zou zijn. Wie wint de discussie over schapenbegrazing? Dit is absoluut niet het geval. Het gaat er slechts om dat ons AB beschikt over de juiste en relevante informatie om hier voor de toekomst de goede keuzes in te maken. Hiertoe hebben we de motie studies en praktijkervaringen beheerdijken opgesteld en zullen we indienen. Wij vernemen graag uw reactie. Op diverse plaatsen in het beleidsplan wordt gesproken over het maken van afwegingen, zo ook op pagina 43. We nemen steeds de volgende aspecten in ogenschouw: waterveiligheid, ruimte voor de Maas, dijkbeheer en calamiteiten, kosten en betaalbaarheid, ruimtelijke kwaliteit omgeving, duurzaamheid. Dit zijn absoluut de juiste aspecten. Onze vraag is echter, wie maakt op basis van welke afwegingen uiteindelijk de keuze? Zoals vaker betoogd, zijn wij van mening dat het AB hier betrokken dient te worden. In het bestuursprogramma is hierover het volgende afgesproken. Naast de kaderstelling wordt het algemeen bestuur bij de planvorming van afzonderlijke projecten betrokken. De Klankbordgroep HBP bespreekt op welke wijze we dit inrichten. Terecht dat de heer Teeven ons in de vergadering WBO wijst op de toevoeging van de klankbordgroep. Inmiddels heeft onze fractie via de portefeuillehouder een voorstel ingediend. Wij verwachten dat dit op korte termijn met de klankbordgroep kan worden besproken. Daarnaast is er van Stichtse Rijnlanden een voorbeeldnotitie en het voorstel is om dit in de klankbordgroep als voorbeeld te gebruiken. En onze vraag is of de portefeuille bereid is dit toe te zeggen. Tot slot dient de Fractie Water Natuurlijk graag een amendement in op het beleidsplan waterkeringen omdat wij het van belang vinden dat komt vast te staan wanneer het plan wordt geëvalueerd, waardoor het algemeen bestuur beter in positie komt en naar aanleiding van deze evaluatie eventueel kan besluiten tot herziening van het beleidsplan, zodat ook de actualiteit van het beleidsplan wordt geborgd. Dan zal ik nu de moties de Dictans school lezen. Oh, nou goed voor jou? We laten iPad mee in de steek. Ik kom er niet in. Ik bedoel, het bestuur zonder steuning, anders even het kopie. Esther, zou jij het kopie willen geven aan mevrouw Verheij-Péters? Ik heb, oh wacht even, verzoek het dagelijks bestuur op korte termijn een overzicht samen te stellen van relevante studies en praktijkervaringen, onder andere bij andere waterschappen en uitvoerders van ecologisch beheer en onderhoud van dijken, zowel door middel van maaien afvoeren als door middel van schapenbegrazing. Dit overzicht voorzien van daaruit volgende aanbevelingen voor het vaststellen van het plan van aanpak voor het nieuwe beheer onderhoudscontract. Te presenteren aan het algemeen bestuur en gaat over tot de orde van de dag. En dan het amendement. Stelt voor de tekst op pagina 14 onder 1.5 eerste alinea als volgt aan te passen. Het beleidsplan wordt in 2028, 3 jaar na inwerkingtreding, geëvalueerd. De evaluatie wordt ter vaststelling aan het AB voorgelegd. In de evaluatie wordt bekeken of het beleid het gewenste effect heeft, maar ook of er interne of externe ontwikkelingen zijn die een aanpassing van het plan dan wel de vaststelling van een nieuw plan rechtvaardigen. Hiervoor wordt een voorstel gedaan aan het AB. In 2027 zal het nieuwe waterbeheerprogramma 2028-2033 worden vastgesteld. De kaders uit het nieuwe waterbeheerprogramma worden in de evaluatie betrokken indien wordt besloten tot een gedeeltelijke aanpassing dan wel de vaststelling van een nieuw beleidsplan doorloopt de voorgestelde wijziging de uniforme openbare voorbereidingsprocedures om te komen tot vaststelling. Onderdeel daarvan is openbare inspraak van belanghebbenden en gaat over tot de orde van de dag. Dankjewel, dank u.

Dank u wel, voorzitter. Onze fractie is zeer te spreken over het voorliggende beleidsplan waterkeringen. Het geeft ons een heldere en eenduidige regelgeving en dus houvast om te komen, samen met onze partners, inwoners, belanghebbenden en andere overheden, tot juiste en goede besluiten. Positief is dat met de invoering van dit document vier andere documenten vervallen. Het wordt dus zo handiger en veel eenvoudiger om een goede zaak met elkaar te kunnen vinden. Transparantie en uitlegbaarheid nemen toe. Uniformiteit en keuzes nemen toe. De toekomstbestendigheid neemt toe. Het document is helder, goed leesbaar en zal bijdragen aan die grotere waterveiligheid, rekening houdend met lokale wensen en lokale kenmerken en bovendien een betaalbare kering. Dank u wel. Ik wilde nog één opmerking maken over de moties, als dat mag. We hebben hier een soort gentleman's agreement met elkaar dat moties voorafgaand aan vergaderingen op maandag worden ingediend, zodat we ze kunnen meenemen in onze gesprekken. Nu kunt het ABP alweer een motie indienen die niet maandelijks is ingediend. Onze fractie zal daar dus geen mening over hebben. Dank u wel.

Helder, zou u op het amendement en op de moties die net ingediend zijn via Water Natuurlijk kunnen en willen reageren?

Vanzelfsprekend en daar gaan wij volledig mee instemmen. Dank.

U wel voor uw reactie, dan ga ik naar de heer Teeuwen. Ja voorzitter, wij...

Wij hebben tijdens de commissievergadering aangegeven dat wij zeer in onze nopjes zijn met dit nieuwe beleidsplan dat we ons stelling kunnen vinden. We maken ons evenals de fractie Water Natuurlijk wel enige zorgen over het terugdringen van de schotbalken. Dat wordt inderdaad een hele klus, maar daar komt een plan van aanpak voor, heb ik begrepen. Dat zien we graag tegemoet. Wat betreft de moties: de motie schaapbegrazing kunnen wij ondersteunen. Het abonnement kunnen we even niet ondersteunen en ten aanzien van de motie beleidsplan waterkering van AWP sluit ik me graag aan met geen. De heer Melskens zei vanmiddag om 12 uur 32: ontvingen wij de motie? Ja, dat is wel rijkelijk laat. We hebben dat zeker niet kunnen bespreken binnen onze fracties. We kunnen de reikwijdte daar niet van overzien. Dus of hij wordt niet in stemming gebracht, dan wel zullen wij tegenstemmen.

Dank u wel voor uw reactie. Ik kijk naar de heer Shoera, mevrouw Schweren wilde reageren dank u wel. Ja dank.

Dank u wel, voorzitter. Ik heb een beetje hetzelfde onderwerp dan Water Natuurlijk, maar op een andere manier aangevlogen, denk ik. Terwijl ik dit stuk las en dat begon ook met dat het beleidsplan geldt en pas na 3 jaar wordt geëvalueerd. Toen dacht ik aan de verbetering van de biodiversiteit, en ik las op in het hoofdstuk wat over de biodiversiteit ging dat er hele goede intenties zijn om te zorgen dat er een goede start is voor de biodiversiteit, dat er qua beheer en onderhoud alles aan gedaan zal worden. En toen dacht ik, God, hoe wordt dat eigenlijk gemonitord? En toen ging ik daarover lezen en toen las ik, je kunt op verschillende manieren keuzes maken. Wil je een die biodiversiteit, optima forma, maximale flora en faunarijkdom of kies je voor graskruidenmengsels of kies je voor agrarisch beheer. Daar heb je, dan krijg je hele andere maai- en beheerbeleid en waarschijnlijk ook andere uitkomsten, dus mijn vraag is: voor welk niveau biodiversiteit kiest Waterschap Limburg als het gaat over groene dijken? Op grond waarvan worden deze keuzes gemaakt en welke monitoringsystemen worden gebruikt om te volgen of wat het effect is van het beleid.

Kunt u een reactie geven op de motie en de amendementen? Wij

De motie van Water Natuurlijk niet, omdat wij ervan overtuigd zijn dat via maaien en afvoeren en via een goed maatwerk ecologisch beheer betere resultaten bereikt kunnen worden voor de biodiversiteit dan door middel van schapenbegrazing.

Dank u wel. Een van de kerntaken van waterschappen is het bijdragen aan de veiligheid. En in ons collegeprogramma staat dat waterveiligheid in het primaire en secundaire watersysteem daarbij de hoogste prioriteit heeft. Het conceptbeleidsplan waterkeringen voorziet niet in een programma voor de overige waterkeringen, maar alleen voor waterkeringen als het Rijk meebetaalt in het kader van het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Dan heb je. Limburg heeft 167 km waterkeringen, begrijp ik, waarvan 109 km niet op orde is. Dat is best wel veel. En dat is niet op orde volgens de normen voor 2050, maar die zijn in 2017 al vastgesteld met de bedoeling dat je daarop zou anticiperen. Elke 12 jaar worden die keringen aan het beheerdersoordeel onderworpen. En dat geldt ook als er sprake is van nieuwe ontwikkelingen, zoals woningbouw, dus dat betekent niet dat je 12 jaar niks hoeft te doen en dat je in Borgharen kan zeggen van het moet pas in 2050 voldoen. Dus zet er maar allemaal dure huizen neer. Dat kan wel nee, dat kan dus niet, want je moet ook bij nieuwe ontwikkelingen een herbeoordeling maken. De gedachte is dat wij zouden graag zien dat in het beleid van waterkeringen opgenomen wordt. Ook een programma voor de overige waterkeringen. En dat in het kader van dit programma er geanticipeerd wordt op de plannen tot 2035 en 2050 worden opgenomen en die zijn dan relevant voor nieuwbouwlocaties. Denk bijvoorbeeld aan het Trema Zinkwitterrein in Maastricht, maar dat moet natuurlijk voor de hele provincie geïnventariseerd worden. Dat in het programma in het kader van achterstalligheid plannen tot 2035 worden opgenomen voor overige waterkeringen die dan niet aan de norm voldoen. Denk bijvoorbeeld aan de wijken Heugem en Brandwijk in Maastricht en Borgharen, ook in Maastricht. Maar ook dat moet je natuurlijk voor de hele provincie uitzoeken en dat alle plannen in het werkgebied van de provincie zullen worden geïnventariseerd en dan is het gaat over tot de orde van de dag. En ja, ik hoor dus dat er een heleboel gezeurd wordt over dat het niet op tijd wordt ingediend. Maar we hebben wel gezegd dat we zullen proberen om het voor maandag 9 uur in te dienen, maar dat het altijd nog zou mogen. En ik voel dus hier een beetje druk waarvan ik zeg ja, hoe moet het nou? Ik zie bij bijvoorbeeld LV50 zitten 5 man achter de tafel en ik moet het allemaal maar in mijn eentje doen. En daar kunnen ze misschien ook wel een beetje rekening mee houden, maar daar zijn ze misschien niet van. En ik wil dus heel graag. We hebben een afspraak gemaakt als het kan dan voor maandag 9 uur, maar het kon niet en dan denk ik van ja, dan kan je wel zeggen van dan gaan we er expres geen uitspraak over doen, maar.

Dank u wel, ik kom daar later nog op terug. Mevrouw Berend, mag ik even?

Reageren op mevrouw Hilders? In de vorige periode zat de heer Berger ook alleen. En toen reageerde hij wel op tijd, dus dat is wel goed mogelijk als ik weet niet, mevrouw Hilders.

Marja Hilders, zou u ook willen reageren op de motie en het amendement van water? Natuurlijk. Wil

Zeker, maar ik weet niet wie de heer Berk is. En.

Die zit naast mevrouw Beeren? Mevrouw Hilversum, zaten ze met hun eentje nou.

Goed, reageren op de anderen alstublieft. Ik ga gewoon akkoord met de moties van Water Natuurlijk en ook met het amendement, want het lijkt me heel zinvol.

Dank u wel voor uw reactie. Ik kijk naar de heer Achten. Heeft u behoefte om te reageren, meneer Achten?

Behoefte is niet de juiste vraag volgens mij. Mijn vraag is of er vragen zijn gekomen en word ik geacht netjes antwoord te geven, maar wellicht wel met betrekking tot een vraag. Even kijken. Van mevrouw Schweren over welk niveau biodiversiteit zit dat ik misschien dadelijk even moet schorsen om met mijn collega Wolfhagen te reageren, of wilt u straks meteen reageren? Ja, dat doen we dadelijk in de juiste volgorde, goed? **** nou trap ik er zelf in. Ik zal de voorzitter dan vragen of u die vraag mag beantwoorden. Nee, in de commissie vergaderen we in eerste instantie op de vragen van Water Natuurlijk door mevrouw Breugelmans. In de commissievergadering is ook al het verhaal met betrekking tot de coupures en u heeft daar ook extra vragen over gesteld waarvoor dank en volgens mij hebben we daar ook goed antwoord op kunnen geven. Ik snap of het DB snapt die zorg. Alleen in het beleidsplan Waterkeringen hebben we ook duidelijk gelegd waarom we dat saneringsplan nodig hebben. Uiteindelijk leggen we de keringen aan om te doen wat ze moeten doen en dat is ons beschermen tegen hoogwater. Op het moment dat wij niet meer kunnen garanderen dat wordt op tijd dichtgezet, vooral ook die bescherming, dus ja, het is keuzes maken, maar voordat we zover zijn, heeft u ook kunnen lezen. We starten eerst met een programma om de sanering in beeld te brengen alvorens we eraan beginnen. Heeft u nog altijd het laatste woord wat we daarmee gaan doen? U gaf aan dat met felle strijd de doorgangen naar de coupures, ik zeg maar in het verleden zouden zijn toegekend. Nou, de meeste keren die we in Limburg aangelegd zijn met de Noordwet aangelegd en daar was weinig ruimte voor inspraak, dus wat we op dit moment veelal doen, is kijken of we de dijken en de keringen en de opening erin op de juiste plek en of dat de opening er nog wel daadwerkelijk noodzakelijk is. Maar zoals men behandeld heeft de vragen, er is altijd mogelijkheid tot beroep en bezwaar op het projectbesluit wat daar dan aan ten grondslag ligt. Ook in de commissievergadering is wie bepaalt wat. U heeft als algemeen bestuur het programma Maas Twenty 50 vastgesteld. Dat is voor het b het kader u stelt de begroting vast waarmee de financiële middelen worden vastgesteld. Daarnaast krijgen we subsidie vanuit het HP landelijk die ook voorwaarden stelt met betrekking tot soberheid en al die kaders bij elkaar vormen dat we proberen maatwerk te leveren op de plek waar een kering versterkt moet worden. En, het is geen generiek verhaal, want de situatie in Maastricht is bijvoorbeeld heel anders dan in de situatie. Hoop alo Blerick en wij proberen vanuit met de omgeving en voor de omgeving zo goed mogelijk invulling te geven aan het bieden van de benodigde waterveiligheid. Het klopt, en ik denk dat de meeste AB-leden hier niet op de hoogte zijn, maar de heer Freij heeft inderdaad mij een voorbeeld gestuurd van Waterschap vroeger en waar staat Stichtse Rijnlanden met betrekking hoe zij het algemeen bestuur meenemen in de uitvoering van HBP-projecten. En, ik heb daar de heer Freij ook aangegeven dat we daar serieus naar gaan kijken, maar dat ik op basis van de informatie niet in kan schatten of dat dat wat de voor- en nadelen daarvan zijn. En sterker nog, ik denk dat beginnen met eerst eens breed te delen met het algemeen bestuur. Wij zijn een analyse maken en waar ik nog aan het kijken ben is waar we die nou precies gaan behandelen, want die zitten wel degelijk raakvlakken met ook de uitwerking vanuit de werkgroep ondersteuning AB. Hoe zit nou dat? Dus dat samenstel tussen het AB en DB en hoe doen we dat? Dus we gaan het analyseren en we gaan even kijken en wellicht in overleg in het regime ook kijken waar we dat dat gaat dan via de voorzitter waar we dan precies laten landen. Dus dat analyseren, dat wil ik toezeggen, maar wat precies het vervolg daarvan is, daar moeten we even goed naar kijken en dan komen we bij u op terug. Even kijken nou de vraag van de heer Teeuwen heb ik denk ik net ook al beantwoord met betrekking tot vraag, in ieder geval de zorg met betrekking tot terugdringen ik ik onderschrijf die zorg, maar ik heb ook de nut en noodzaak daarvan aangegeven. Dan de vraag van mevrouw Schweren, die ging met name even over inderdaad het verhaal van biodiversiteit. En dan vraag ik de voorzitter of de heer Wolfhagen die mag beantwoorden. Dank u.

U wel voor het verzoek, meneer Wolfhagen, kunt u de vraag beantwoorden? Ze zijn. We hadden

Hadden nog even over wie nu welke portefeuillehouder het wil beantwoorden. En ik hoor dat de heer Jansen hem wil beantwoorden, meneer Jansen. Maar

Op het moment als het gaat over, ja, welk niveau dat wij die dijken onderhouden, marktbeleid en dergelijke? Ja, dat hoort dan weer bij mij dus. Maar we trekken er ook samen in op, meneer.

Meneer Wolfhagen, u mag als eerste en daarna geef ik het woord aan de heer Jansen. Hij is al klaar. Meneer Berger vraagt

Vraagt heel concreet van ja, welk niveau gaan jullie dat hele onderhoud doen? We hebben we landelijke normen voor. We hebben gekozen voor norm H3 en wat dat precies inhoudt? Daar wordt ook gekeken naar de grasbedekking. Het aantal soorten wat daarin voorkomt, er wordt gekeken. Zijn die diepwortelend of zijn die minder diepwortelend? We hebben heel erg veel data. En met die data wordt ook samen met de aannemers gekeken van hoe wij het natuurbeheer gaan uitvoeren. Dat is de stand van zaken als het echt gaat over het maaien.

Momentje, momentje, de heer Jansen. Wilt u daar iets aan toevoegen? Krijgt straks in tweede termijn.

Volgens mij was de vraag ook wat breder van mevrouw Sfeer van op welk niveau biodiversiteit wordt ingevuld bij het waterschap? En we zijn. Wij werken mee landelijk aan een aantal biodiversiteitsplannen, maar we zijn op dit moment bezig met het schrijven van een nota om daar beleid op vast te stellen. En dan zal de wijze waarop gemaaid wordt daar een afgeleide van zijn. Maar dat zal niet veel veranderen ten opzichte van wat de heer Wolfhagen zegt voor de dijken. Maar het kan zijn dat we op hele andere vlakken wel wat meer gaan doen aan biodiversiteit of op een andere manier willen gaan werken om de biodiversiteit meer te stimuleren. Want dat is hard nodig, maar dat is nog geen vast beleid. Dat is een ontwikkeling op dit moment. Dank u wel voor

Beantwoording van de gestelde vraag en opmerkingen. Dan geef ik u wederom het woord voor de tweede ronde en dan wil ik BBB+ vragen om nog even te reageren op het amendement en de moties die zijn ingediend. Mevrouw De Veer, ik heb het gevoel dat u meneer achter u wilde.

Nog. Met name een beantwoording. Alleen de vraag even doorgepast.

Dat klopt, mevrouw Hilders, mevrouw de voorzitter. Gaat uw gang.

Dank u wel. Ja, u geeft aan dat het plan Beleidsplan Waterkeringen niet voorziet in de overige keringen. En dat klopt, want er was ook niet de opdracht met betrekking tot het beleidsplan waterkeringen. En ik heb u in de Klankbordgroep HBP toen u daar vroeg ook aangegeven en dat kunt u terugvinden in het waterbeheerprogramma en u kunt terugvinden in de begroting dat we bezig zijn met een plan van aanpak voor de overige keringen. U heeft weer aangegeven over nou ja, herontwikkeling, etcetera. Planning waar we rekening mee zouden houden? Dit is een terugkeer aan het verhaal, dus ik verwijs u naar de eerdere discussies en het antwoord dat ik gegeven heb. Die blijven overeind en die blijven staan. En ja, u schrijft en vraagt om iets in de programmering te doen. De programmering met betrekking tot het HVBP, waar ook de beleidsplannen raakvlakken mee hebben, is gereed in de Probeer ik Maas 2050 en daar gaat dit stuk niet over. Tot zover.

Dank u wel, dan kijk ik naar de vergadering voor de tweede ronde. Ik kan me voorstellen dat mevrouw Sfeer naar aanleiding van de beantwoording nog een vraagje heeft. Meneer Teeuwen. Misschien...

Heb ik iets gemist? Maar we hebben nog geen reactie gehad van het DB op de moties en de amendementen.

Daar heeft u helemaal gelijk in. Dan vraag ik eerst aan de BBB+ welke reactie meneer Van Mierlo ze hebben op de moties en het amendement en dan vraag ik een reactie van het DB via de portefeuillehouder de heer achter meneer Van Mierlo. Ja kan

Wij steunen het amendement en de motie van Water Natuurlijk en mede met de laatste toelichting van de heer Achter steunen wij die inbreng. De motie van AWP niet. Dank u.

Dan moet ik even nadenken. Dat is voor mij de eerste keer, maar dat is de juiste volgorde. Moet ik eerst reageren op het amendement en dan op de moties of maakt het in dit geval niet uit?

Dat maakt niet uit, maar voor de stemming wel. Gaat uw gang. OK

Die ja, het amendement had ik in mijn inleiding eigenlijk denk ik al verklapt. Ik deel de vraag van Water Natuurlijk om het smarter te maken. En ik ben ook blij dat ik met mevrouw Verheij heb kunnen kijken hoe we dat kunnen doen. Dus het idee: nou, adviseer positief met betrekking tot het amendement. Dan pak ik nog eerst even de motie van de ABP en daarna zal ik de heer Wolfhagen vragen met betrekking tot de motie van Water Natuurlijk. Ik vind het een sympathieke motie wat betreft ABP, maar zoals ik al net aangegeven heb, zijn we hier al mee bezig. Er ligt een opdracht vanuit het waterbeheerprogramma. Ik zal uw suggesties die u gegeven heeft meenemen, maar ik doe geen toezegging omdat ik nog niet weet hoe het er precies uit gaat zien. We zijn op dit moment met een aantal producten bezig die uiteindelijk moeten leiden tot een plan van aanpak en uiteindelijk beleid. Maar daarvoor kom ik zeker bij u als ABP terug, dus dat maakt de motie op dit moment gewoon overbodig.

Dank u wel voor een reactie namens de DB, dan kijk ik naar de vergadering. Meneer Wolfhagen.

Dank u. Ja, de motie die kunnen wij ondersteunen, maar wel met een kleine aanpassing. We willen die zaak, schapenbegraving, toch ruimschoots bespreken in het AB. Je zal toch op korte termijn een overzicht ontvangen van welke onderzoeken er allemaal geweest zijn en wat belangrijker is, dat we ook in STOWA hebben die ons goed kan adviseren hoe en wanneer we het beste schapen kunnen inzetten, opdijken of whatever, buffers etcetera. Het zou mijn voorstel zijn om een themabijeenkomst te organiseren samen met het STOWA, zodat ook de landelijke inzichten daar besproken kunnen worden. Dan kunnen we daarnaast nog een keer kijken naar de rapporten die landelijk onderzoeken die al verschenen zijn. Dus wat dat aangaat, ja, misschien een klein beetje een uitbreiding, maar als je met dat proces kunt leven, dan is dat eigenlijk de aanvulling op uw motie en die aanbevelingen gaan we dan ook meenemen in het nieuwe beheer- en onderhoudsprogramma. Want ja, daar moet nog wel even een stap gezet worden. Tot zover, voorzitter.

Dank u wel, nu ga ik toch echt naar de tweede ronde van het algemeen bestuur. Wie wil daarover het woord voeren? Mevrouw Sjan Schweren, mevrouw Hilders, mevrouw Verheij-Péters, andere behoefte, mevrouw Sjan Schweren. Ja, dank u.

Ik wilde even reageren op wat meneer Jansen zei. Volgens mij, wat ik vond, is een handreiking grasbekleding. Beheer specifiek van haar vriendelijk beheer, biodiversiteit en die handreiking is tot stand gekomen dankzij de opdrachten van Rijkswaterstaat en STOWA. Dus.

Ik denk dat er al informatie beschikbaar is binnen het Stoa. Dank u.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ik ben blij te horen dat er in elk geval gewerkt wordt aan overige waterkeringen, dat de heer Achten de motie sympathiek vindt, maar hij zegt overbodig, want we zijn al bezig, heb ik goed kennis van genomen. Ook ben ik er weer uit, heel fijn. Nou, sorry, dat gaat nog even langer duren om nog in te loggen. Ik vind het heel belangrijk dat wij als waterschap ook iets doen als er plannen worden ontwikkeld voor nieuwe woonwijken op plekken waarvan je zegt, hier voldoet de kering niet aan de normering voor 2050 en dat we dan niet zeggen: wacht nog maar 28 jaar en dan hopen we in de tussentijd dat er geen verkeerd weer ontstaat. Ja, ik heb in elk geval begrepen dat het te laat indienen van een motie ten opzichte van maandag 9 uur, terwijl de afspraak is dat het altijd nog mag, dat dat problemen oplevert, onoverkomelijke problemen voor sommige fracties. En ik houd de motie dus voorlopig aan en breng hem vandaag niet in stemming. Dank u wel. Dank u.

Ja mevrouw Verheij-Péters, dank u wel voorzitter, ja, voorzitter. Ik ga even over de motie schapenbegrazing. Als we de portefeuillehouder goed begrijpen, dan gaat het om een aanvulling. Daar gaan wij mee akkoord, maar wat wel overeind moet blijven is dat er een gedegen onderzoek plaats gaat vinden waarbij ook alle rapporten worden betrokken. Als u het zo bedoelt, dan kunnen wij daarmee instemmen. Dank u wel. Dank u wel, ik kijk even naar het dagelijks bestuur in ieder geval naar de heer Wolfhagen. De heer Wolfhagen. Over

De vraag van mevrouw Sfeer de handreiking. Dat is de bedoeling. Dat is heel veel zijn nou, wij nemen die gewoon mee als wij dit themabijeenkomst hebben, dan zal het STOA wel komen met de onderzoeken wat hun allemaal hebben opgedaan daar de afgelopen jaren. Gisteren is die vraag daarmee beantwoord.

Anders moeten we communiceren. Ik zeg maar op een afstand. Maar naar aanleiding van de vraag te onderzoeken. Het mooie is inderdaad waar de Partij voor de Dieren naar verwees. Er is inderdaad al een kennisplatform met betrekking tot grasbekleding, waterkering. Daar willen we ook graag de STOWA uitnodigen, want die is samen gemaakt. De STOWA en Rijkswaterstaat en daar is heel veel informatie. Ook onderzoeken gebundeld dus. Als u zegt, we gaan nu onder, hè, als u het idee is dat we nieuw onderzoek gaan doen, dat gaan we niet doen. Maar we gaan de STOWA wel uitnodigen om alles wat al bekend is met u te delen, zodat we met elkaar de goede dialoog kunnen voeren richting onder andere het nieuwe, zegt dat goed om contract voor maaien en weer. Dank u.

U wel, dan kijk ik naar. Dit agendapunt wil ik in stemming brengen en dat doe ik als volgt: eerst het amendement. Ik heb van iedereen eigenlijk begrepen dat u akkoord bent. Ik kijk nog even naar de vergadering. U bent al akkoord, dan het voorstel. Dat is dus met inachtneming van het amendement. Bent u akkoord? En dan de motie één, want één is teruggetrokken door mevrouw Hilders en dat is de motie van Water Natuurlijk over schapenbegrazing. Bent u akkoord? Meneer Hagen wil daar nog een stemverklaring of een reactie op geven, niet?

Wij vinden dat schapen niet gebruikt moeten worden voor dingen die ook op andere wijze geregeld kunnen worden. Helder.

Heel snel, maar wij zijn. Wij willen eigenlijk graag weten wanneer komt het plan voor de overige waterkeringen? Want is dat op korte termijn of...

Ik legitimeer deze vraag nog even, maar eigenlijk mag het niet. We zitten al in blessuretijd. Gaat uw gang, meneer Achten, of u deze vraag wilt beantwoorden.

Nee, als u denkt dat het begin volgend jaar klaar ligt. Nee, u heeft in de begroting kunnen zien welke producten we met elkaar in 2025 gaan maken en op basis ook van wat u daarvan vindt of waar u behoefte aan heeft, wordt vervolgd. Proces met u afgestemd.

Oké, dan ben ik, dan stem ik tegen het programma waterkeringen. Ik...

Had het voorstel al in stemming gebracht. Heel snel, ja, dat was inderdaad heel snel. Maar u bent te laat. En dan had ik de moties in stemming gebracht met één motie en ik kreeg van de heer van de Partij voor de Dieren te horen. Ik ben niet akkoord, wij zijn niet akkoord. De rest van de vergadering akkoord. Dan. U was net wel akkoord op de motie toen ik u vroeg om te reageren. Dit is de motie. Motie ben

Het voorstel had ik al afgehamerd. Ik heb dan wel geen hamer en dit was de motie en de motie is minus twee. Dank u wel. Dan wil ik nu overgaan tot de schorsing. Ik kijk naar mijn klokje, even kijken hoe laat tot hoe laat zullen we schorsen? Kort voor bent u akkoord kort voor hier weer in de vergadering. 05.45u dan zie ik u om 05.45u en voor zo eet smakelijk. Dus het.

Het is meer informatie. Het is vooral iets. En als dat eventjes eigenlijk als voorstel is, een instrumenteel in ieder geval waar je nou ja, de verschillende tekeningen zitten. Heiligheid Universiteit Oosten, nou je kunt ook iets breder vermoeden zitten als je aan het schrijven bent.