Het transcript dat je hieronder aantreft is gegenereerd met behulp van computertechnologie.
Hierdoor kunnen de namen van personen en partijen soms foutief zijn weergegeven.
Indien je een fout opmerkt kun je deze gemakkelijk verbeteren door op het bewerk-symbool (het potloodje) te klikken.
Dan hebben we de informatie agendapunt 2.1 afgehandeld en komen bij agendapunt 2.2 de stand van zaken aanpak overstorten. Ik weet niet, meneer Oranje, of u die nog wil inleiden. Wat
Ik kijk even rond, dan ga ik de andere kant op kijken. Mevrouw Verheij, Japanners, de heer Vermeulen. Ja, we hadden eigenlijk één woordvoerder per partij, ik zie dat nu drie. Dat is een beetje veel van het goede, dus ik stel voor dat u de vragen clustert en één persoon de vragen laat stellen. Bent u eruit wie dat zou zijn? Dan wordt je bezig naar de heer Van der Staak. Dan bent u de gelukkige meneer Van der Staak gewonnen. Ik ga even doorkijken, mevrouw Beeren en mevrouw Lager. Ik geef het woord aan mevrouw Verheij. Dank.
Dank u wel, voorzitter. Voorzitter, onze fractie spreekt haar dank en waardering uit voor het opstellen van de voortgangsrapportage aanpak overstorten. Voorzitter, onze fractie is wel enigszins teleurgesteld over de mededeling in de voortgangsrapportage dat het de gemeente niet zal lukken alle overstorten te saneren voor het jaar 2027. Onze fractie vraagt zich af, wat betekent dit voor de KOW-doelstellingen? En welke mogelijkheden hebben wij nog, zodat gemeenten er alsnog in slagen overstorten voor 2027 te saneren? Daarnaast hebben wij nog een vraag met betrekking tot de overzichten op bladzijde 6 en 7 van de rapportage. Volgens deze overzichten zouden in de gemeente Roermond geen overstorten zijn aangepakt, terwijl dit naar wij hebben begrepen wel het geval is. Dit brengt ons bij de vraag: staan niet alle reeds gesaneerde overstorten op deze lijsten? Tot slot vraagt onze fractie zich af, hoe komt de kaart eruit te zien waarop de locaties van de overstorten en alle relevante data staan vermeld? En kunnen we van deze kaart in één oogopslag de stand van zaken aflezen en wanneer mogen wij deze kaart tegemoetzien? Dank u wel. Dank.
Dank u wel, voorzitter. Bedankt voor de informatie. Als je kijkt naar de stand van zaken van de overstorten naar die twee tabellen van, zeg maar, bij zeer kwetsbaar en minder kwetsbaar water, dan zijn vele kolommen wit, nader te onderzoeken of oranje, niet acceptabel. Ik denk een zorgelijke situatie, gezien de datum dat we uiterlijk eind 2027 alle benodigde maatregelen bij de gemeentes gerealiseerd moeten worden. We concluderen ook dat wij onze doelen eigenlijk never en nooit gaan halen. Vraag van ons, wie wordt daarop afgerekend? Wij, de gemeente, het Rijk? In de notitie wordt aangegeven, gemeentes hebben geen capaciteit, wordt er geopperd. Wij vragen ons af, is bij de gemeente de urgentie, de noodzaak in deze, voelen ze dat ze iets moeten doen? Er wordt onderzocht om capaciteit bij de provincie vrij te maken om bij de gemeente te ondersteunen. Waarin vragen wij ons af? Of moet er een subsidieregeling komen om gemeentes meer te verleiden, te porren om toch in actie te komen? Graag een reactie van u. En verder heb ik nog een aantal technische vragen. Wat is het verschil tussen zeer kwetsbaar en minder kwetsbaar water? En een vraag is eigenlijk de laatste. Dat is bij 2.6 nieuwe ontwikkelingen, dan wordt eigenlijk gezegd, er komt een nieuwe richtlijn stedelijk afvalwater die mogelijk van invloed is. En die nieuwe normering, herziening, zit daar ook een datum aan gebonden, zoals bij de KRW van 2027? Dat was het. Dank.
Ik had drie vragen. Een paar vragen die komen terug, die zijn al gedeeltelijk gesteld. Ik zal eerst een vraag stellen die Harrie wou stellen. Hier is een heel algemeen overzicht gemaakt, vooral over ecologische gevolgen. Er is geen overzicht over nutriënten. Is dat ook mogelijk om daar een overzicht van te krijgen? Ja, wij hadden ook geconstateerd dat lang niet alle riooloverstorten onderzocht zijn. De stand van zaken is en onze vraag was of alle riooloverstorten van de provincie Limburg hierop staan en lozen de RWZI's op waterschapswateren. Dus als je op de Maas loost, dan heb je wel met het waterschap te maken, maar zijn die er of loost iedereen op waterschapswater? En de derde vraag was eigenlijk: ja, wat zijn de grootste vervuilingen van het oppervlaktewater? We minimaliseren natuurlijk de overstorten, maar het blijft natuurlijk een probleem, ook met zeer grote neerslaghoeveelheden. 19% wordt aan de landbouw toegerekend, gerelateerd aan de landbouw op basis van getallen van 2013. Sinds 2013 hebben we al twee actieprogramma's gehad die eruit zijn en we gaan er natuurlijk vanuit dat we wel wat bereikt hebben. We moeten allemaal de Kaderrichtlijn Water halen. Hebben wij als waterschap mogelijkheden? Want we constateerden net al dat gemeentes verantwoordelijk zijn voor het halen van hun doelen. Hebben wij als waterschap mogelijkheden om hier druk op te zetten om dit probleem op te lossen? Kwaliteit van het kaderregelwater, de kwaliteit van het water behalen. Dankjewel.
Dankjewel, Voorzitter. Ja, dankjewel, Voorzitter, voor het duidelijke rapport. Er blijkt volgens de LV50 dat er toch nog wel veel werk aan de winkel is. Als we dat rapport bekijken en wij nemen aan dat u zich onze zorgen kunt voorstellen over het behalen van de KRW-doelen. We hebben naast de gestelde vragen die al gesteld zijn nog enkele vragen. Kunnen wij als WL verantwoordelijk dan wel aansprakelijk gehouden worden voor het behalen van de KRW-doelen als gevolg van het niet tijdig saneren van de riooloverstorten door de gemeente? Kunnen wij daarvoor aansprakelijk gesteld worden? Wat zijn de mogelijke consequenties voor het niet behalen door de gemeentes en welke mogelijkheden zijn er om de capaciteit van WL in te zetten om de langzamere gemeentes te helpen het toch wel wat sneller op te pakken, de sanering van de riooloverstorten? Dat waren de vragen, dankjewel, Voorzitter. Dank.
Dank u wel. Goed, even kijken op pagina nummer 6. Daar staat de beoordeling ecologische toestand. Die ecologische toets. Daar vroeg ik mij af of hij is meegenomen. Een momentopname, het overstortvolume en de frequentie van de overstort. Daarvoor heb ik dan de opmerking dat ik begrepen heb dat het bekend is dat een beek 5 jaar zeker nodig heeft om zich te herstellen. Dank.
De vraag is, dan zie je hè? Ik zie hier staan beoordeling ecologische toestanden of de toets de ecologische toets? Dat was de hè? Voor een punt wat ik mij afvroeg of meegenomen wordt in zo'n toets de momentopname hè, want er worden momentopnames natuurlijk. Een toets gedaan het overstortvolume op dat moment, hè? Dat is natuurlijk een momentopname en de frequentie van de overstort wordt daar ook rekening. De antimet factoren wordt daar ook rekening mee gehouden. Of het staat ergens, dan hoor ik graag waar ik het kan terugvinden. Dankjewel, vraag is duidelijk meneer Jansen. Ik
Ik begin even in het algemeen, want er zijn dingen die bij heel veel vragenstellers langskomen. De zorg dat dit nog een knelpunt is, die deel ik ten volle. En waar ik nog blijer om ben, is dat hij ook wordt gedeeld door de provincie Limburg, want de provincie is bezig met een aanvalsplan waterkwaliteit. En één van de speerpunten daarin is het ondersteunen van de gemeentes en u heeft dat ook in het oplegger kunnen lezen bij het aanpakken van deze overstapproblematiek. Laat heel helder zijn dat wij altijd met overstorten zullen blijven werken, want anders verplaatst het probleem zich naar de woningen. Als wij geen overstorten hebben in het rioolsysteem en het rioolsysteem zit vol, dan komt het bij u thuis uit het toilet, uit de badkamer, noemt u maar op, maar alles wat in verbinding staat met riool, dat blaast dan en dat gaat hard, hè? Want dan zit het tegen het plafond, dat kan ik u verzekeren. Als dat, want er zit druk op op dat moment. Dus een rioolsysteem zonder overstorten gaat niet werken. Wat is onze opgave? Onze opgave is om zoveel mogelijk riooloverstorten die afstromen op kwetsbaar en zeer kwetsbaar water, zoals het hier staat in een notitie, om die te saneren. Een paar jaar geleden hebben we dat programma geïntensiveerd en we hebben dat gedaan door een aanpak te kiezen waarbij je met de gemeente samen alle overstorten hebt getoetst. Op eerstens is het kwetsbaar of zeer kwetsbaar water. Nou gaat hij er even vanuit dat al onze natuurweken kwetsbaar en zeer kwetsbaar zijn. Tweede is, hoe vaak werkt die overstort? Dit is geen enkel overstort waar een metertje op zit. Vandaag heeft hij, morgen niet, overmorgen weer wel. Dat betekent dat je dat doet door naar de ecologie in de omgeving van de beek te kijken. En dat is niet alleen letterlijk de eco, maar je ziet in de omgeving van de beek dat daar wc-papier in de beplanting hangt of iets dergelijks waaruit je kunt afleiden dat zo'n overstort regelmatig functioneert. Dat soort gegevens worden daarbij gebruikt, maar daar wordt ook heel nadrukkelijk naar de beestjes en alles in het water gekeken. Een van onze ecologen heeft daar een aantal jaren geleden op een neem maar plus bijeenkomsten een heel mooi voorbeeld van laten zien hoe we dat aanpakken. De gemeentes die in de kolommen niet ingevuld zijn, daar is die ecologische toets nog niet afgerond. Dus als u grijze kolommen ziet zonder getallen, dan en sommige grijze kolommen hebben getallen omdat we wel de aantallen kennen, maar nog niet kunnen bepalen in welke categorie ze thuishoren. Dan is daar ecologische toets nog niet afgerond. Gelukkig blijkt bij toetsen dat er nogal wat situaties zijn waar het gewoon goed geregeld is. Een overstortje maar één keer in de 5 jaar op kwetsbaar water overstort voldoet aan het criterium. Op die manier is de aanpak gekozen voor dit hele project. Er is nog een ander document van de projectaanpak om dat prima vragen om dat met u te delen, maar dit is eigenlijk een rapportage die als bron heeft die projectaanpak die je eerder in de commissie zeker geweest is. Gaan we 2027 halen met deze overstorten? Nee, ik ben bang van niet. En de reden is eigenlijk toch ook wel dat het overstortenprobleem oplossen kan alleen maar door in het rioolstelsel iets op te lossen. Dus of je moet een voorziening realiseren, kan trouwens ook door een buffer te creëren ondergronds of een open buffer waarin je het rioolwater opvangt op het moment dat een overlastsituatie is en waarbij het terugstroomt het riool in. Dat zijn projecten waar gemeentes wel mee bezig zijn, maar zover als wij kunnen overzien, gaan de gemeentes dat niet halen. Dat is ook waar de provincie zegt: we gaan geld uit. Ik heb begrepen dat er 1,5 miljoen beschikbaar is voor de aanpak van de aanvalsplan waterkwaliteit en de gedeputeerde die maar het conceptplan bezig en verwacht dat dat in juni als een bijlage bij een ander besluitvormingsproces in de Staten langskomt. Dus dan kunnen we ook meters gaan maken daarna, maar dan nog dan ons lijstje is dat eigenlijk de basis ons lijstje wordt. Ik zeg straks al van niet alleen door ons gemaakt, maar voornamelijk ook samen met de gemeente, want de meeste gemeentes vinden het fantastisch dat wij helpen met die prioriteitsstelling, want daar zijn ze zelf ook mee geholpen. Weten welke overstorten als eerste zouden moeten, omdat je dan je aandacht kunt focussen op dat probleem. Dus is er actie? Ja, er is heel veel actie. Is er zichtbare actie? Beperkt. Maar ik heb recent afspraken gemaakt met de gemeente over één grote buffer die daar gerealiseerd wordt en die saneert twee van die overstorten en daar gaan we wel gezamenlijk met WBL 10 miljoen aan uitgeven, geloof ik, of nog iets meer. Want die voorzieningen zijn gewoon kostbaar. En dat is een ander probleem wat bij de gemeente het moet binnen een rioleringsplan wel afgedekt zijn om die gelden beschikbaar te hebben om die voorzieningen te treffen. Zijn de gemeentes daarmee te laat? Ja, dat denk ik wel en dan spreek ik even uit mijn eigen verleden. Ook in de periode dat ik wethouder was in de gemeente Gennep waren we al bezig met het saneren van overstorten in samenwerking met waterschappen Vallei, omdat we heel goed wisten waar de problemen zaten. Dus en dan praat ik over een periode die dan meer als 15 jaar geleden is, dus dat dat is echt wel een situatie die al voor een deel opgelost had kunnen worden. Ik heb een aantal jaren geleden samen met de toenmalige gedeputeerde een brief naar alle gemeentes gestuurd. Van jullie hebben een probleem, 2027 komt eraan en dit is een knelpunt wat bij jullie ligt. Wie krijgt straf? De gemeentes, want ze mogen niet afwentelen en ze wentelen een probleem af op ons. Maar dat lost niks op om te weten wie de straf krijgt. We moeten het probleem oplossen in het belang van waterkwaliteit, in het belang van het milieu en in het belang van duurzaamheid. Daar moeten wij en daarom moeten we dat probleem echt tackelen. Dat even als voorzet. En dan loop ik even de vragen langs om te kijken of er dan nog extra dingen zijn. Teleurstelling heb ik op gereageerd. Welke mogelijkheden? Ja, ik heb geprobeerd de mogelijkheid te schetsen, dus vooral het overleg met de gemeentes en zorgen dat de goede investeringen geprioriteerd worden. Het ontbreken van gesaneerde overstorten bij Roermond. Dat heb ik ook aangegeven. Roermond is één van die gemeentes waar we nog met die ecologische toets bezig zijn, dus ook de al gesaneerde overstorten worden opnieuw getoetst als iets 10 jaar geleden gebeurd is, wordt opnieuw getoetst of die nog voldoet aan de eisen zoals wij ze nu moeten hanteren. Dashboard er komt een interactief dashboard. Da's waarbij straks op de kaart van Limburg ziet waar alle kunt zien waar alle overstorten zitten. En het wordt zo interactief dat op het moment dat u op een overstort klikt dat u kunt zien op wat voor soort water die gaat afwateren, dus is het kwetsbaar, niet kwetsbaar of zeer kwetsbaar water. En ook wanneer maatregelen zijn, dat is de bedoeling, dus we zijn mee aan het bouwen. Ik durf niet precies te zeggen wanneer het klaar is, maar we hebben er nooit aan gewerkt. Moet er overigens bij zeggen, nog even dat vergeet ik in het eerste stukje. We hebben ruim 900 overstorten in Limburg op water van ons. Van onze. En die overstorten die zijn voor 1/3 op kwetsbare en zeer kwetsbaar water, dus daar ligt ook de focus. De heer Bongers zorgelijke situatie ja, doelen halen nee, daar heb ik op gereageerd. Wie afgerekend heb ik iets van gezegd, voel de gemeente zich verantwoordelijk dat scheelt. Laten we dat maar heel eerlijk in zijn. De ene gemeente voelt zich daar meer verantwoordelijk in als de andere. Ook al moeten ze aan dezelfde wet voldoen. Subsidieregeling wij hadden in het verleden subsidieregeling en dat is wel heel bijzonder. Daar zat nog. Er zit volgens mij. U zult het bij de rekening zien. Iets van 3 miljoen in ofzo? En toen heb ik gevraagd van, is dat geld beschikbaar? Want ik dacht van ja, als de provincie dan 1,5 miljoen op tafel legt, dan kan ik er misschien nog wel bij doen. Maar dat geld is allemaal belegd. Bij gemeenten zijn allemaal subsidietoezeggingen van soms al meer als 10 jaar oud, maar het werk is nog steeds niet uitgevoerd of niet af. Dus dat zegt ook iets over hoe belangrijk men iets vindt. Het gaat wel belangrijk om geld bij grotendeels het voormalige waterschap Roer en Overmaas te halen op te halen, maar de maatregelen nemen. Ja, dat doen we wel als het ons uitkomt. Ook heel teleurstellend nieuwe richtlijn, stedelijk afvalwater. Dit de primair ligt hier een probleem met de KOW bij stedelijk richtlijn stedelijk afvalwater gaat het natuurlijk ook over het terugdringen van allerlei afvalstromen in het vuile water. Maar juist hoe meer we afkoppelen of hoe meer we afkoppelen enerzijds, maar ook hoeveel meer we overstorten we saneren, dat is de minder vuil krijgen we ook in de beek. Dus de KOW is op dit moment de belangrijkste ijkpunt. Meneer Van der Staak heeft het over nutriënten wij meten geen waterkwaliteit. Want wij komen daar bijna nooit als het aan het overstorten is. En nog veel erger als het aan het overstorten is, dan zouden wij dood waarschijnlijk heel weinig nutriënten meten, omdat dan de verhouding regenwater wel water heel anders is dan in een droog weersituatie. Dus het heeft hier met name met pieken te maken en dan is nutriënten niet de belangrijkste gegeven. Tweede is we zijn daar niet op dat moment en het is veel te kort. Waarom overal meetapparatuur te hebben, want op dat moment de waterkwaliteit te meten. Dus saneren is een veel belangrijkere opgave als gaan meten. Waar heeft het waterschap allemaal overstorten? Onze zuiveringen die lozen effluent, zijn geen overstorten in die zin. Onze zuiveringen hebben overstortvijvers in behandeling om het zo maar eens even te zeggen op het terrein voor de situatie dat het heel hard regent. En dat is met name ook bedoeld om de first flush op te vangen, want in die eerste golf zit de vaardigheid, maar die willen we in de buurt vervijvers opvangen. Op het moment dat we dat het langer blijft regenen, dan is een het water zoveel verdunt met schoon water dat het water wat we teveel krijgen op de zuivering dan zonder problemen kunnen lozen op al het ontvangend water. Nou, we hebben een aantal zuiveringen die lozen op rijkswater. Alles wat langs de Maas ligt, dus dat zijn de zuiveringen in Maastricht. Zijn zuiveringen Roermond nee, Roermond gaat via een beker en van ons de zuiveringen Panheel loost op rijkswater weer loost op rijkswater Venlo. Oosterbrijkswater, dan denk ik dat de belangrijkste gehad heb. Maar de andere zuiveringen lozen op ons eigen water. Daarvoor geldt het Limburgs effluent beleid die norm is veel strenger als de norm op rijkswater op dit moment. Dat gaat veranderen in de komende jaren, want die normen gaan dan met elkaar toe groeien. Dat komt ook door de nieuwe richtlijn stedelijk afvalwater. Maar doordat steeds dichterbij elkaar komt te liggen. Welke mogelijkheden we hebben een wij gaan nu binnenkort meenemen. Dat geldt voor het hele ABO en niet alleen voor deze commissie in de waterketenstrategie zoals die bij WBL geformuleerd is, waar we die zowel in het DB van WBL als een DB van WL vastgesteld. En daar komt een presentatie over in een themavergadering. En dan zult u zien welke maatregelen wij de komende 10 jaar of nog meer moeten gaan nemen om aan al die richtlijnen te voldoen, maar ook vervangingsinvestering is medicijnresten, verwijdering, verwijderingen en dat soort zaken. Al die zaken bij elkaar pakkend gaan we dat in beeld brengen en daar zit ook die kwaliteitsverbeteringsslag in van het water. Wat wij lozen ons eigen effluent, moet daar ook kwalitatief veel beter van worden en wij hebben nog met een aantal zuiveringen een opgave vanwege de KOW, maar die zit daar ook in en die staat gepland voor 2027 om die uit te voeren. Mevrouw Beeren zegt nog veel werk aan de winkel. Ja, daar waren we inderdaad achter verantwoordelijkheid voor de KOW heb ik iets over gezegd. Consequenties van het niet presteren. En de capaciteit van WL inzetten. Als ik deze vraag in dit gebouw zou durven stellen, mevrouw Beeren, dan wordt het door de voordeur naar buiten geschopt door die directeur die daar zit. We hebben die capaciteit niet, wat wij doen is wat ik daarnet heb, probeer te schilderen met name samen met hun de prioriteit. Daar hebben we tijd voor beschikbaar, mensen beschikbaar om te prioriteren, maar capaciteit om ze te ondersteunen. Dat gebeurt bij gezamenlijke projecten. Ik zei u net, we gaan samen ergens een een. We verbouwen nou, daar zit ook onze eigen capaciteit in, maar ook omdat we zelf daar een opgave hebben om iets te gaan doen aan de over eigen overstortsituatie op die plek. Mevrouw Laeven, die heeft het over frequentie van overstort, het volume van overstorten en de toets. Ik heb geprobeerd uit te leggen hoe we het doen, dus volgens mij heb ik daarmee ook die 3 vragen beantwoord. Ja.
Ik heb het gevoel dat u alle vragen beantwoord hebt. Het is een ronde ter informatie, maar aangezien we geen verdere stukken om advies hebben, geef ik nog even de gelegenheid om mogelijke wat ik zie. De heer Bongers nog graag het woord even willen voeren. Daar kijk ik nog even rond. Of er nog vragen of opmerkingen zijn in de tweede ronde, meneer Bongers. Dankjewel.
Dankjewel, voorzitter Ivo, voor de duidelijkheid in de beantwoording, uitgebreide beantwoording van de heer Jansen. Klopt het dat zeer kwetsbare weken de natuurbeken zijn? En de minder kwetsbare, alle andere beken? Of zie ik dat verkeerd? Daar
Daar zit variatie in, want ik zal u een voorbeeld geven. En daar zitten volgens mij geen overstorten meer op de Roer. Maar de Roer is weliswaar natuurwater, maar het volume is dusdanig groot dat daar een overstortsituatie minder effect heeft dan op de IJzerbeek, die ongeveer zo breed is als de tafel bij u. Dat verschil is er dus wel. Dus zo wordt ook gewogen. Dank.
Dank u wel. Er zijn verder geen toelichtingen. Ja, dan is de heer Van der Staak, meneer Achten. Als die de vraag mag stellen naar aanleiding van de antwoorden van de portefeuillehouder en ik zag nog een vinger bij mevrouw Laeven, begrijp ik dat goed, mevrouw Laeven?
Ik twijfelde even, want het ging namelijk wel. U vroeg dat ook inderdaad, dus die toetsingen die nog niet in de gemeentes zijn gedaan. Dat was me nog niet duidelijk waarom die nog niet getoetst zijn en misschien heel kort even nog. Dat is me ontgaan.
Ja, ik hoor de heer Jansen bedanken voor het uitgebreide antwoord. Je werkt natuurlijk heel snel dat je niet alle achtergrondinformatie hebt, hoe dingen tot stand komen, dan stuur ik wel verhelderend. Bedankt daarover. Ik had nog twee vragen: het Limburgs effluentbeleid, wie gaat daar de normen van bepalen? En ik kan ook nog een vraag. Er is ook wat onderzoek geweest naar die nutriënten die gemeten worden, maar als ik het nou dus goed begrijp, dan meet u niet als er een overstort is geweest. En er zitten wel extra nutriënten in het water in het oppervlaktewater. Komt het dan bij ons op het bordje, dan noem ik landbouw. Dat
Dat was u ingevraagd, meneer was daar anders, dan houden we het daarbij en dan geef ik het woord aan de heer Arnold Jansen voor de finale beantwoording en afronding van dit agendapunt.
Oké. De vraag is onder andere: werkt dit waterschap ook met bergbezinkbassins? Dat zijn bassins waarin, naar analogie van hoe je dat met een wasmachine doet, het water tijdelijk wordt opgevangen en dan weer terug het riool in gaat, zonder dat het in het oppervlaktewater terechtkomt, wat al dan niet kwetsbaar is. Ten tweede, waarom monitoren we de overstorten niet? Hoe zou dat kunnen? Ik begrijp dat het niet zo heel erg duur hoeft te zijn en dat het ook simpel kan. Ten derde, ja, afkoppelen is natuurlijk een van de oplossingen en is belangrijk, en daar heb ik nog niet zoveel over gehoord. Ten vierde, u heeft gezegd dat er een heleboel gemeenten subsidies hebben gekregen en daar nog steeds niks mee gedaan hebben. Wordt het dan niet tijd dat je gaat zeggen dat je ze gaat intrekken of dat er een bepaalde einddatum is, of dat je daar op een andere manier mee omgaat? Maar dat je dat niet laat voortbestaan zonder iets te doen.
Even over dat onderzoek? Dat onderzoek is een interactief proces, dus wij gaan samen met de mensen van de gemeente buiten kijken naar de overstorten. Dan worden analyses gedaan. Daar worden ook watermonsters genomen als het nodig is en dat soort zaken. Daar stellen wij een rapportage op van onze bevindingen. Dat gaat naar de gemeente terug, dan kijken we welke maatregelen daar zijn. Ook rioleurs van ons zijn erbij betrokken. Welke maatregelen zou je hier moeten nemen om het probleem te tackelen? En daar volgt dan een programma uit voor de gemeente. Dat proces, dat loopt heen en weer en we zijn met verschillende gemeentes bezig in verschillende stadia. In dat eerste plan van aanpak stond ook een planning van deze gemeentes zijn dan in de buurt en die dan enzovoorts. Dus het is alle gemeentes en er staat volgens mij ook ergens in het stuk, als ik me goed herinner, zijn er nog 9 gemeentes die in. Ja, de ecologische toets is bij 9 gemeenten in uitvoering en in twee gemeenten moet de ecologische toets nog opgestart worden, want ook wij hebben capaciteiten vrij in de tijd om dat te doen. En we zijn bij de meest knellende zaken begonnen. Het Limburgs effluentbeleid meneer Van der Staak, het Limburgs effluentbeleid is jaren geleden hier vastgesteld. Is ongeveer twee keer zo streng als de KWR-opgave is, dus waar de KWR bijvoorbeeld zegt 4,6 mg stikstof per liter geldt bij ons 2,3 als het gaat over ons natuurbeek. Dat maakt het soms ook. We hebben ons ook een last op onze schouders gelegd, want als in die natuurbeek ons effluent stroomt van de zuivering, dan moet hij ook aan die eis gaan voldoen. En daar zit ook de grote opgave. Het LEP staat gepland om te gaan herijken dit jaar, dus daar komen we dit jaar of begin volgend jaar bij het AB op terug. Maar dat staat in de planning. Kunt u volgens mij ook terugvinden in de begroting rekenen bij de landbouw ergens op af? Nee, ik reken de landbouw nergens op af, behalve als ze iets doen wat wettelijk niet mag. Maar ja, dat doet de verkeerspolitie ook bij mij. Als ik door zo'n rood lampje heen rijd, terwijl dat eigenlijk niet de bedoeling is. Dus wij hebben een analyse uit de periode 2010-2013 waar het de herkomstanalyse is, van waar komen de nutriënten in de beek en de andere stoffen vandaan komen ze uit het buitenland. Nou, u heeft dat lijstje al eens een keer gezien volgens mij en er is intussen een nieuwe analyse voor de periode 2014-2017, maar die is nog niet helemaal gevalideerd. Dat doen wij ook niet, is geen opgave van het waterschap. En zo gauw als die gevalideerd is, kunnen we die gaan gebruiken om te gaan sturen. Maar wat ons betreft op de meest recente cijfers sturen overigens. We hebben zelf ook meetpunten die die subsidie ook bij en we monitoren dat wel. Maar en heel veel projecten zijn. We weten zeker van een aantal projecten dat ze af zijn. Maar de gemeentes hebben het nog steeds niks gedeclareerd. Nou, dat is alleen maar gunstig voor ons, daar hoeven we nog niet te betalen, maar ze moeten wel daarmee komen en ik heb de stand van zaken gevraagd en er zijn een aantal dingen die zijn echt in de afrondende fase, maar nog niet alles. Dat was het voor volgens mij. Volgens