Najaarsrapportage 2024

Wel dan toch naar 2.1 de najaarsrapportage. Er ligt een voorstel voor, er ligt een rapportage voor. Er zijn technische vragen gesteld die beantwoord zijn. Ik stel voor dat u alles in één keer probeert mee te nemen in uw behandeling. Wie wenst het woord over de najaarsrapportage? Ik zie de heer Haagen, ik zie mevrouw Vrij, ik zie de heer Tielen. Dat was het meneer Haagen.

Dank u wel, meneer de Voorzitter. Ik wil nog even ingaan op een aantal technische vragen die gesteld zijn door de fractie van de Partij voor de Dieren. Pak het document er even bij. Vraag 42 ging over de pilot maaien. En werd ons verwezen door de portefeuillehouder naar de beantwoording van vraag 14, goede uitgebreide beantwoording. Maar toch ontbreekt mij nog een punt en dat is het volgende. Laat het huidige onderhoudscontract ruimte om aan de aannemers die dat uitvoeren alsnog bepaalde regels op te leggen, bijvoorbeeld om niet te maaien in mei om de bloeiende planten te ontzien? Of is het onderhoudscontract zodanig dichtgetimmerd dat we moeten wachten tot het volgende komt? Maar de vraag is dus, kan er binnen het huidige onderhoudscontract toch nog iets gedaan worden aan aanpassing van de regels ter bevordering van de biodiversiteit, onder andere door niet te maaien in de maand mei? Dan is er een vraag over de zwartbekgrondel. Dat is vraag 47 van onze fractie, want vanwege die zwartbekgrondel zeiden een aantal vismigratieknelpunten kunnen in de Geul niet worden opgelost, want die vismigratieknelpunten, met name bij de watermolen van Meerssen, die houdt juist die zwartbekgrondel tegen om vanuit de grensmaas die Geul in te gaan. En dat wordt door iedereen, ook de onderzoeken die door RAVON zijn gepubliceerd, aangegeven dat dat goed is. Dus eigenlijk is dat vismigratieknelpunt bij Meerssen goed om die zwartbekgrondel tegen te houden. En mijn vraag is, kan dat als een uitzondering worden aangevoerd als wij straks worden afgerekend op de KRW-doelstellingen? Dat we zeggen, luister eens, hier hebben we bewust gekozen om niet die vismigratieknelpunten op te lossen, want dan zouden we verspreiding krijgen van een exoot. Andere vraag is of er andere mogelijkheden zijn om deze exoot uit te roeien, bijvoorbeeld door zijn vijanden te doen toenemen in de habitat? Dat is misschien niet zo eenvoudig. Dat waren mijn twee vragen. Mevrouw.

U wel, voorzitter. Voorzitter, ik heb twee vragen over de najaarsrapportage. De eerste vraag heeft betrekking op het leefgebied van de vuursalamander in de Leukerbeek. Het leefgebied van de vuursalamander in de Leukerbeek staat onder druk. Bij zware regenbuien stromen grote hoeveelheden water vanaf het Leuker voetpad naar de Leukerbeek. Er zijn drie overheden bij dit project betrokken: provincie Limburg, gemeente Meerssen en het waterschap. Het project loopt al jaren en deze drie overheden slagen er maar niet in het project tot een goed einde te brengen, omdat ze het maar niet eens worden over wie welke maatregelen moet nemen en wie welke kosten moet dragen. Maar voor de vuursalamander dringt de tijd. Het zal de vuursalamander dan ook niet uitmaken wie van de overheden welke kosten draagt en welke maatregelen neemt. Wat Water Natuurlijk betreft hebben alle voorbereidingen langzamerhand lang genoeg geduurd. Het wordt tijd voor snelle actie, zodat vuursalamanders die nog in de Leukerbeek leven weer een gezonde en kansrijke omgeving krijgen. Water Natuurlijk vraagt zich af wie van de overheden bereid is de vuursalamander in de Leukerbeek te redden. Onze tweede vraag over de najaarsrapportage heeft betrekking op de verschillende projecten van de Kaderrichtlijn Water. Het algemene beeld dat uit de najaarsrapportage naar voren komt voor wat betreft het behalen van de KRW-doelen, is dat deze doelen niet worden behaald in 2027. De fractie Water Natuurlijk maakt zich hierover grote zorgen en in het bijzonder maken wij ons ernstige zorgen over de 72 km beekherstel die in 2027 afgerond zou moeten zijn. De heer Hage heeft in de vorige vergaderingen erop gewezen dat, gelet op de verwachting dat we dit jaar maar 18 kilometer beekherstel realiseren en in 2025 5,2 km, de sprong naar het realiseren van 72 km beekherstel in 2027 wel erg groot is. Volgens hem was dit geen realistisch scenario. Naar aanleiding van de antwoorden op de technische vragen van de fractie LV50 over dit onderwerp begrijpen wij dat de heer Hage gelijk heeft en dat op dit moment wordt nagedacht over het heroverwegen van de opgave dan wel bijschakelen van capaciteit. Water Natuurlijk vraagt zich af: vanaf 2009 zijn we met deze opgave aan de slag. Hoe is het mogelijk dat ondanks de vele signalen uit de maatschappij, waaronder signalen van de terreinbeherende organisaties, het niet zal lukken de KRW-opgaven te realiseren? En dat in het zicht van de eindstreep de opgave beekherstel nu toch moet worden heroverwogen. Dank u wel.

Dank u wel, voorzitter. Eén vraag over pagina 19, dat gaat over waterkwaliteit en ecologie. We constateren weer een negatieve trend de afgelopen jaren, waarbij slechts 1/3 van het budget dat is begroot ook daadwerkelijk wordt uitgegeven aan waterkwaliteit en ecologie. Dat is na 4 opeenvolgende jaren geen incident meer te noemen. Ook dit jaar ziet het ernaar uit dat we het overgrote deel van het budget niet gaan besteden. En wat gaat het DB of het waterschap concreet aan actie inzetten zodat we volgend jaar wel het volledige bedrag of in ieder geval het grootste deel van het bedrag uit gaan geven? En blijft het bedrag dat jaarlijks overblijft wel geoormerkt voor waterkwaliteit en ecologie, of komt dat terug in de algemene reserve? Dank u wel. Dank u wel.

Wie nog meer hier verder? Niemand? Meneer Wolfhagen, wilt u reageren op de Leukerbeek en op de ruimte in het onderhoudscontract?

Ja, uw vraag is heel erg concreet. Laat het onderhoud contact ruimte voor aanpassingen? Het antwoord daarop is ja. En waarom is mijn antwoord ja? We hebben een participatiecontract afgesproken in 2019 en dat laat in ieder geval wel de ruimte over voor aanpassingen. Vandaar dat het ook een participatiecontract is. En dan mevrouw Verheij-Péters, ja. Dat doet mij als portefeuillehouder wel grote zorgen hebben en verschillende keren het gebied gaan bekijken. Dan begin ik even aan het begin. In 2019 is er een samenwerkingsovereenkomst getekend met de provincie, de gemeente Meersum en het waterschap. Er is een projectplan ontwikkeld. Dat projectplan is even blijven liggen. En waarom is het blijven liggen? Om de reden dat we nog zaten met grondverwerving. De grondverwerving is nu afgerond voor dat gedeelte waar het waterschap voor aan de lat staat. Het gedeelte waar de provincie voor aan de lat staat, zitten ze nog met één of twee eigenaren. Daar moet nog overeenstemming mee bereikt worden. Maar dat staat los van dat gedeelte van die geuren voetpad. We kunnen morgen al beginnen wat dat betreft. Dat is geen enkel probleem, omdat we het financieel gezien met alle drie de partijen daar overeenstemming over hebben. Het heeft erg lang geduurd. En waarom heeft het lang geduurd? Omdat er veel extra kosten mee gemoeid waren. Ik dacht bij de provincie dat die het dubbele moesten gaan betalen voor de uitvoeringskosten. En ja, dan krijg je daar ook weer een behoorlijke discussie over van hoe gaan we die financiën nu verdelen? Maar nu komt het, we waren helemaal klaar daarvoor om te beginnen. Toen plotsklaps de Milieufederatie zei dat er meer aandacht moet komen voor die vuur zal hem anders. Wij staan er ook zeer positief tegenover. En ook Staatsbosbeheer, eigenaar van de omringende percelen, heeft mij daar ook over gebeld. Dan komt men eigenlijk tot het idee wat ik in eerste instantie ook al gezegd heb: was het niet beter dat het geuren voetpad aan de openbaarheid wordt onttrokken, zodat je één compleet natuurgebied gaat realiseren? Nou, dat heeft de wethouder van Meersum, want die staat daarvoor aan de lat, om te kijken of we een wilde raad kunnen krijgen dat die dat voetpad aan de openbaarheid onttrekken. En als dat gaat gebeuren, dan is het voor de natuur beter. Dit is de actuele stand van zaken. Nogmaals, het grote plan wat er lag, kunnen we zo uitvoeren. Maar als de Milieufederatie, Staatsbosbeheer en alle partijen vinden dat het vele malen beter kan als men op die manier gaat doen, nou dan wachten wij als waterschap even af totdat die onderhandelingen zijn afgerond. Wat is de actuele stand van zaken?

Dank u wel. Andere vragen die zal ik proberen te beantwoorden. Het verhaal van de zwartbekgrondel, meneer Hagen. Meerssen is bedoeld als blokkade om de zwartbekgrondel in de Geul te krijgen en wij hebben het plan nog steeds om een heel specifieke vispassage uit te testen, niet in Meerssen, maar in de Roer. We waren dat project aan het voorbereiden en als die daar zou werken, dan zou die toegepast kunnen worden in Meerssen. Echter, daarna werden er zwartbekgrondels bovenstrooms van Meerssen gevangen en dat was niet bedoeld, want wij gingen ervan uit dat hij nog niet bovenstrooms van Meerssen was. Toen werd hij daar wel aangetroffen en toen is inderdaad dat even on hold gezet, omdat wij nu eerst met de provincie in overleg moeten van hoe gaan we hier nu verder mee om? Want de provincie is in dit geval de opdrachtgever van ook het realiseren van de vispassages. Dus we zijn nu samen met de provincie aan het kijken van: is die aanwezigheid nu structureel? Dat is nou om nog even technischer te maken. Er is met eDNA gezocht naar zwartbekgrondels. De uitkomst van het rapport ken ik nog niet in het bovenstroomse deel en dan moet u grofweg denken tussen Meerssen en Gulpen-Wittem in dat we daar aan het controleren zijn of die daar voorkomt. Het kan een eenmalige incidentele vangst zijn. Het kan ook zijn dat er meer zijn. Die eerste signalen zijn: het is waarschijnlijk niet de enige die gevangen is. Dus dan zijn er twee opties. We gaan een ander plan maken of we organiseren een aantal vissers die voor ons alle zwartbekgrondels gaan vangen, waarmee de Geul weer schoon zal zijn. Maar de vraag blijft natuurlijk, hoe is hij daar dan gekomen? Is die gemigreerd over land op één of andere manier of op een andere manier daar gekomen? Ja, dat is allemaal heel onduidelijk. Dus samengevat, we zijn bezig met in ons achterhoofd: de passage bij Meerssen moet niet mogelijk zijn voor de zwartbekgrondel. Maar daar geld aan uitgeven heeft pas zin als we zeker weten dat die voor de rest niet of heel incidenteel voorkomt. En heeft dat gevolgen voor de KAW? En dat is misschien ook wel een haakje naar de vraag van mevrouw Freij. We hebben, we zijn bezig, dat staat ook in de begroting, een risicodossier voor de KAW te maken en dit zijn elementen die in dat risicodossier aan de orde komen. Dus we zullen op enig moment ook met de provincie aan tafel gaan om te kijken van welke belemmeringen hebben we om onze taakstelling rondom de KAW te realiseren? En, wat betekent dat? En één van de zaken is bijvoorbeeld heel goed vastleggen waarom projecten niet door kunnen gaan. Grondverwerving is zo'n knelpunt, waardoor soms projecten niet door kunnen gaan. En laten we wel wezen wat we in 2002, hè? Als eerste hebben we opgepakt, zijn de dingen wat we dan het laaghangend fruit noemen, noem dat maar het laaghangend fruit binnen de KAW en alle lastige dossiers die zijn blijven liggen tot het eind. En daar zijn we dus al een aantal jaren mee bezig. En ik weet ook dat er een aantal dossiers in de pijplijn zitten met een aanzienlijk aantal kilometers die wel nog in deze planperiode allemaal gerealiseerd gaan worden. Maar ik ga u geen garantie geven dat die 72,2 km allemaal af is in 2027. Want er zijn externe factoren en volgens mij is dat ook in de toelichtende begroting die daar een rol in spelen en ook in deze najaarsrapportage hebben we dat proberen te duiden. De vraag van de heer Tielen. Ja, ik deel uw mening niet helemaal. De begroting was 3,2 miljoen. We gaan realiseren 2,8 bijna en u zegt een aanzienlijk deel niet, dat gaat over 4 t. En in de toelichting is aangegeven wat daar speelt, waardoor we die 4 t niet gaan uitgeven. Het. Het.

Het gaat om bladzijden 19 en de onderste samenvatting. Onze tabel. Pak mezelf ook even erbij. Hebben we investeringen? Dan zie je dat er gemiddeld de afgelopen jaren 411 miljoen is geraamd en gerealiseerd 141 miljoen. En dat ja, en dan zie je dit jaar ook weer de realisatie per 9 september.

September. Nee, 141 is het gemiddelde gerealiseerd in 2021-2023. En 411 is het gemiddelde dat geraamd was over die periode. Je moet in de donkerblauwe kolom kijken. De realisatie per 9 september is 55 miljoen, maar heel vaak bij deze projecten komen de kosten pas in het laatste half jaar of soms in het laatste kwartaal aan de orde. Dus dat is nog te vroeg om daarop thans weer ik kan. Ik kan u ook niet precies duiden welke investering dan niet gedaan is. Er staat op de volgende bladzijde nog een klein stukje toelichting dat er het volume wordt bijgesteld van 0,47 en dan 0,27, maar dat sluit weer niet helemaal aan bij de bedragen die erboven staan. Dus ik zal zorgen. Ik vraag dat na en we zorgen dat u dat antwoord krijgt. Wie een tweede termijn. Meneer Hagen. Ja meneer.

Meneer de voorzitter en vooral portefeuillehouder meneer Wolfhagen, ik dank u voor de beantwoording en zeker om te horen dat het participatiecontract met aannemers om te maaien wel degelijk nog hier en daar bijgestuurd kan worden. En mijn vraag aan de portefeuillehouder is, is hij bereid of is het WL het BB van het WL bereid om aanvullende maatregelen te vragen met betrekking tot het vermijden van het maaien in de maand mei op de gronden van het waterschap? Mee willen vragen.

En daar ben ik altijd toe bereid, mits de veiligheid niet in het geding komt. Want dat is in ieder geval voor mij als portefeuillehouder belangrijk.

Dank u wel. Nog iemand anders in tweede termijn, meneer Broekema. Ja, dat

Dat gaat over de problematiek die ook net is aangesneden vanuit Water Natuurlijk over de biotopen. De 4 zalmder bundel bos. Waar zich dat afspeelt? Daar hebben wij schriftelijke vragen over gesteld op 8-24-8. Die zijn nog niet afgedaan, nog niet behandeld. Volgens het systeem heb ik het net even nagekeken. En de twee portefeuillehouders, dat bent u en de heer Bolgehagen, kunt u enige voorspelling doen wanneer? We hebben uitvoerige vragen gesteld, daarvoor alle begrip dat ze niet in één keer zo beantwoord kunnen worden. Er speelt een hele problematiek. Ook de afvoer vanaf het plateau van vervuild gifwater. Dat soort vraagstukken spelen daar een rol, maar kunt u enige voorspelling doen wanneer onze vragen beantwoord zijn? Want evenals Water Natuurlijk gaat ons die zaak ook zeer ter harte. Meneer

Uw vragen zeer nauwkeurig doorgenomen. Ik heb de vragen in mijn mailbox zitten ter goedkeuring en ik moet er nog de goedkeuring aan geven en dat heb ik nog niet gedaan. Dat ga ik in ieder geval voor het weekend doen. De goedkeuring geven, dat is het komende week kunt ontvangen, want die zullen eerst nog een keer door het DB behandeld moeten worden.

Fijn, dankjewel. Ook dank dat u op werkbezoek bent geweest en samen met mij naar de zaak heeft gekeken. En dan even...

Even een kleine correctie op wat meneer Wolfhagen gezegd heeft: waarschijnlijk worden die vragen pas in het DB van dinsdag over een week besproken, maar dat heeft een andere reden. Ik zag mevrouw Beeren naar mij zwaaien, dat vind ik altijd een hele leuke gebeurtenis. Gaat uw gang, mevrouw Beeren? Dankjewel, voorzitter.

Voorzitter, ja, onze vragen over de vuur zal de mannen die zijn dus al wel beantwoord, dus misschien dat u daar uw voordeel aan kunt doen en kijken of er al iets bij staat.

Dat is aan het DW Natuurlijk of ze dingen dubbel wil beantwoorden of afzonderlijk, maar wij gaan ervan uit dat wij eigenstandige vragen hebben. Met een eigenstandige invalshoek en met een vraagstelling die tot eigenstandige beantwoording moet leiden.

Twee opmerkingen, meneer Broekema, en de vergadering verloopt via de voorzitter. Eén en tweede is: we zijn ons heel goed bewust en we kijken naar allebei de antwoorden. Er zal geen lucht tussen zitten, dat kan ik u verzekeren. Raad voorzitter via.

Aan de vergadering, is dit een hamerstuk voor u, de najaarsrapportage, of een bespreekstuk in het AB? Hamerstuk. Niemand steekt zijn hand op. Dank u wel. Ik weet niet wat de andere commissie besloten heeft, dus het is toch nog wel even afwachten, maar voor deze hoofdstukken in ieder geval wel. Dan gaan we.