Spreekrecht toehoorders

Er zijn insprekers, die geven wij dan zo dadelijk de mogelijkheid om de inspreekbijdrage te houden. Niet langer dan 10 minuten per persoon. Daarna is aangekondigd dat de Algemene Waterschapspartij een interpolatie wil houden. Gelet op het thema wat daar aan de orde wordt gesteld en de situatie dat we daar bij eerdere gelegenheden al minstens twee keer over gesproken hebben. En de vraag die door de Algemene Waterschapspartij zelf is uitgezet bij de provincie ten aanzien van de toepassing van de normering vind ik het als voorzitter niet wijs om vandaag dat interpellatieverzoek te honoreren. En lossen zijn antwoorden onderweg ook op ex artikel 35 vragen. En voor 3 is van belang dat we de antwoorden zo goed mogelijk voorbereid kunnen geven en dat is bij interpellatieverzoek bijna niet mogelijk als men vraagt naar wat er geleverd is in de afgelopen 22 jaar. Dat is mijn overweging als voorzitter om u te adviseren het interpellatieverzoek niet toe te staan. Ik wil graag mevrouw Hilders het woord geven natuurlijk over deze beoordeling. Ja

Ja, dank u wel, voorzitter. Ik denk dat het nog niet eerder is voorgekomen in een democratisch orgaan dat een interpellatie is geweigerd. Ik denk dat u van plan bent dat te doen. Volgens mij is dat helemaal niet uw bevoegdheid. Hier, artikel 36 bepaalt dat het verzoek tot het houden van de interpellatie, als je dat tenminste 48 uur van tevoren moet indienen, en behoudens het oordeel van de voorzitter in spoedeisende gevallen. Maar dat gaat alleen over de termijn. De voorzitter brengt de inhoud van het verzoek zo spoedig mogelijk ter kennis van de overige leden van AOB en DB en bij de vaststelling van de agenda van de eerstvolgende vergadering, die is dus vandaag, wordt het verzoek in stemming gebracht. Maar met name wordt dan bepaald op welk tijdstip tijdens de vergadering de interpellatie zal worden gehouden. Nou, vervolgens staat er iets over wie het woord mag voeren, dus ik denk dat het niet aan de orde is om een interpellatie te weigeren. En ja, ik heb opnieuw een feit ingebracht dat gaat over het Nationaal Bestuursakkoord Water uit 2003, waar dus werknormen zijn vastgesteld waar alle waterschappen zich aan gecommitteerd hebben. Onder dat bestuursakkoord staan de handtekeningen van Balkenende, van mevrouw Schultz Verhagen, toen staatssecretaris, van Jan Jaap de Graaf, voorzitter van de Unie van Waterschappen, Wim Deetman, voorzitter van de VNG, en van Jan Franssen, voorzitter van het IPO. Het is dus een akkoord met normen die er voorheen niet waren en waar wij ons al 20 jaar niks van aantrekken. Ik vind dus dat er een interpellatie gewoon moet worden gehouden. En er worden in Limburg 26.000 nieuwe woningen gepland en die 26.000 woningen moeten op een fatsoenlijke normering neergezet worden, anders krijgen al die mensen last van problemen met water en te lage normering en ze krijgen waarschijnlijk ook te maken met dat hun hypotheek niet kan worden verstrekt, dat hij niet op dat bedrag kan worden uitgegeven waarop ze dat zouden willen. De Autoriteit Financiële Markten zegt: we gaan inprijzen van schade, dus moeten de huizenprijzen omlaag, moeten de hypotheken omlaag en dat geldt dus ook voor bestaande gevallen.

U heeft een agendavoorstel gedaan. Mevrouw Hilders is nu inhoudelijker een punt aan het bespreken, maar ik wil graag eerst de duidelijkheid hebben van het AB wat met interpolatieverzoek doen en met het advies wat u aan het AB heeft. Kijk.

Kijk, mevrouw Hilders, mijn punt is niet dat ik een stemming moet houden over uw verzoek, dus ik geef advies aan het AB over de timing van de installatie. De installatie zal in een volksvergadering gehouden worden als we voldoende informatie hebben met betrekking tot de vragen die u stelt. Die heeft u ook eerder gesteld. Die kunnen ook gesteld worden als extra artikel 35 vragen. Dat betekent dat een ordelijke en meer inhoudelijke behandeling gewaarborgd is, in plaats van dat we vandaag proberen antwoord te geven op de vragen die u stelt. Dus mijn verzoek is om die aan te houden en voor een volgende vergadering ordelijk te agenderen. Voorzitter.

Voorzitter, ik heb een heleboel. Ik heb diverse nieuwe vragen gesteld waar we het nog nooit over gehad hebben, dus dat argument klopt alvast niet. En ik zie dus dat er helemaal geen reden is om een interpolatie te weigeren en ik wil graag de vragen stellen. En dan zegt het bestuur dan maar dat ze dat op dit moment niet weten. Dat kan ook, maar ik vind wel dat ik de interpolatievragen naar voren moet kunnen brengen. En ja, ik denk ook dat het niet uw bevoegdheid is om me daarvan af te houden. En dat het ook niet democratisch is als u dat zou doen en ik maak daar dan ook groot bezwaar tegen als u dat gaat doen en ik verzoek u dus gewoon om mij de interpolatie te laten houden. En dan zien we de reactie van het bestuur daarna wel.

Ik heb u gezegd dat u de vraag ook al zijn ziekte of 35 vragen kunt stellen, zodat een ordelijke beantwoording mogelijk is. Ik kijk nu naar de fracties of zij wel of niet willen instemmen met het verzoek van interpolatie? Waar

Voorzitter, ik wil graag een hoofdelijke stemming hierover.

Ik kijk even naar de fracties of zij behoefte hebben om nu ten aanzien van het ordevoorstel ja of nee te zeggen. En daarna kunnen we ook de hoofdelijke stemming houden als dat gewenst is.

Voorzitter, ik wil toch mevrouw Hilders vragen, kijk als artikel 35 vragen gesteld worden. Die worden conform het Reglement gedeeld met alle AB-leden, ook de beantwoording komt vooraf aan alle AB-leden toe. Ik denk dat u zichzelf tekort doet als je nu interpellatie houdt waar er nog zoveel vragen zijn. U heeft toch een brief naar de provincie gestuurd? Je antwoordde daar ook niet op bekend. Dus het AB staat op informatieachterstand en doet daarmee waarschijnlijk ook niet voldoende recht aan het belang van de vragen die u stelt. Dus in die zin zou ik u toch willen oproepen om serieus te overwegen om de interpellatie dan te verplaatsen naar een andere AB-vergadering waar er meer tijd aan kan worden besteed en ook de overige AB-leden zich voldoende kunnen voorbereiden op het interpellatiedebat dat u dan wilt voeren. En ik zou graag nu willen stemmen. Ja. Andere.

Ja, wij willen ook graag stemmen en we zijn tegen. Water.

Ik wilde graag heel eventjes met de fractie overleggen als dat mag. Oké.

Interpolatie. Dat is een recht van een aandeel lid.

Het is de AB wat bepaalt of de inflatie wordt gehouden. Mevrouw Hilders, u doet een verzoek en de AB Vergadering moet daarmee instemmen.

Het AB stemt ermee in wanneer het op de agenda komt van deze vergadering. Dat staat in ons eigen. Ja.

Ja. Er staat een volgend moment. Dank u wel, een korte schorsing. Ik kijk even, die loopt nu. Twee minuten. Ja, dat is wel spannend. Oké, ik stel voor dat we weer beginnen. Ik kijk naar mevrouw Hilders, wilt u hoofdelijk stemmen? Ja.

Ja, ik wil heel graag hoofdelijk stemmen. Dan

Dan gaan we een balletje trekken? En dan is het verzoek om een interpolatie toe te staan. Dan stemt u voor of tegen, voorzitter.

Voorzitter, mogen wij nog een stemverklaring afgeven? Dat mag. Dank u. We hebben even gekeken naar dat betreffende artikel waaraan mevrouw Hilders appelleert, artikel 34 en. Oh, dat is inmiddels 36. In ieder geval gaat het daar in lid twee over het algemeen bij de vaststelling van de agenda van de eerstvolgende vergadering naar in het verzoek wordt het verzoek instemming gebracht en het verzoek is een interpellatiedebat. Dat staat er eerst en vervolgens staat er het algemeen bestuur bepaald op welk tijdstip tijdens de vergadering de interpolatie zal worden gehouden, maar daaraan voorafgaat onze opvatting over de toestemming voor het interpellatiedebat. En dat is voor ons de overweging om dadelijk ja of nee te zeggen.

Weet je, Guiseppe Noteborn, maar die is dat heel. Dan gaan we naar een ander balletje. Dan. Gaan.

We proberen een Adriaans. De heer Berger tegen de heer Bongers. Tegen.

Die Haegen is er niet, mevrouw Hanssen is er niet, mevrouw Hilders. Heer Hoedemakers. De heer Jansen. Tegen mevrouw Kaanen? Tegen.

Lanckohr tegen. En Melskens. Afwezig van Mierlo. Noteborn afwezig Quaedvlieg. Tegen.

Steeds ja. Thema afwezig, mevrouw Van Wersch. Tegen.

En Jeroen Achten nog tegen. Ik zal bovenaan nog een gaatje, ja. Ik heb 22 keer tegen en één keer voor genoteerd. Dat

Dat zijn 3 van die stemmen. Ik heb afmelding gekregen van de heer Richter, de heer Teeuwen, de heer Melskens, de heer Hanssen, de heer Noteborn en de heer Haagen. Dat zijn er 6. En mevrouw Van Mierlo is ook af. De heer Van Mierlo is ook afwezig. Die heb ik gemeld. Daarmee zijn er 23 rechthebbende stemmen uit te brengen en de uitslag is 22, één waarbij het evaluatieverzoek is afgewezen. Royallis. Voorzitter.

Voorzitter, ik maak bezwaar tegen dat op deze manier inbreuk gemaakt wordt op mijn democratisch recht om een interpolatie te doen en ik ga hierover mijn beklag doen bij de gouverneur en misschien ook wel bij BZK.

Dat wachten we dan verder af, mevrouw Hilders, ik meld dat we nu kunnen starten met de insprekers en dat er een ombouw van deze vergadering gaat plaatsvinden bij wisseling van de. Naar de themabijeenkomst, zoals wij gewend zijn met een Carré-achtige stoelopstelling. Daar kom ik nog wel even op terug, maar dan ga ik nu naar de insprekers.

Een ding over de agenda zeggen. Ik heb vragen gesteld over meers. Ik heb de antwoorden op gekregen en die wil ik graag aan het eind van de vergadering nog even aan de orde stellen. Het zijn artikel 35 vragen in dit geval.

Nou, dat mag ook aan het eind van de vergadering, wat u wil.

Het eind van de vergadering hebben we de rondvraag en die daartoe dient. De heer Smeets, secretaris, Stichting Samen tegen wateroverlast. Gaat uw gang. Dank.

Dank u wel, voorzitter. Ik ben Paul Smeets namens de Stichting Samen Tegen Wateroverlast in Valkenburg. Ik ben hier nu als enige van het bestuur, want andere leden zijn ofwel op dit tijdstip van de dag aan het werk, op vakantie of hebben andere afspraken. Maar ik laat me vergezellen door een van mijn wandelvrienden die ook heel erg bij het Geuldal betrokken is. Ik kom hier om te pleiten voor structurele, effectieve beschermende maatregelen tegen de grote wateroverlast in Schin op Geul, zoals we die in 2021 hebben gehad. Maar laat het nou net zijn dat in deze dagen de gemeenteraad van mijn eigen gemeente Valkenburg aan de Geul een zelfde soort pleidooi als wat ik wil houden terzijde heeft gelegd in de verhouding van coalitie tegenover oppositie. En dat betreur ik zeer, want kennelijk werkt het dan zo dat als je het niet zelf hebt ondergaan, het dan ver van je af ligt. We hebben toen gepraat, ook bij het spreekrecht in de gemeenteraadscommissie. En wij dachten dat we goede belangstelling hadden. Maar het waren toch eigenlijk zeg maar wat uitgestreken gezichten en later denk ik, nou, het is aan de ene kant ingegaan en de andere kant uit. Wij voelen ons niet gesteund door onze eigen gemeenteraad, die ook 2,5 jaar lang niets van zich heeft laten horen destijds. Maar goed, ik vertegenwoordig nu de Stichting Samen Tegen Wateroverlast met 125 aangesloten gezinnen en huishoudens in Schin op Geul. Dat is het kerkdorpje dat 4 km stroomopwaarts aan de oostzijde van Valkenburg ligt. Daar woon ik zelf. En zo'n 100 gezinnen, dus 125 in totaal, gezinnen en huishoudens die overlast hebben gehad van het water. De mensen die zich bij ons hebben aangesloten, berichten ons nog regelmatig over de gevolgen van de ondergane watersnood. Het heeft nog altijd invloed, zowel fysiek als mentaal. Het werkt nog altijd door, het laat je ook niet los. Ook al lijkt het in de publiciteit weggeëbd, voor bewoners langs de Geuloevers gelden elke langdurige regenbui of smeltende sneeuw als bedreiging. Kun je nog wel van huis? We zagen toen in 2021 hoe snel het water op ons afkwam. Eerst in de achtertuin waar de Geul langs stroomt, vervolgens ook aan de voorkant, omdat de haakse bocht en de meanderende Geul door het water werd afgesneden. En dat vervalkens met kracht over de oever stroomde, door tuinen en door huizen heen naar de andere kant richting oorspronkelijke bedding. Wij waren letterlijk aan alle kanten ingesloten en het steeg snel. Zandzakken en vloedplanken die wij hadden geïnstalleerd, werden toch nog op het laatst weggespoeld als speelgoed. Het zoeterde bij ons de kruipruimte, maar ook woonkamer, keuken en trappenhuis werden overstroomd. Dan ben je echt machteloos. Het donkere water keerde alle kanten binnen en liet een spoor van vernieling en stank achter. U kunt zich daar misschien een beetje bij voorstellen. In de straten van Valkenburg centrum kolkte het water als een bergrivier. Iets wat je kent van beelden uit Italië en Frankrijk. Auto's dreven door de straten, kelders liepen vol. Inboedel werd weggespoeld en de oude Nicolaaskerk om maar wat te noemen. Het laagste punt stond 1,5 meter onder water. En toen, toen we nog met de laarzen aan zand en kiezel stonden terug te scheppen naar de 1,5 meter diep uitgespoelde oprit van ons huis, toen we nog containers vol hadden met verloren gegane huisraad, toen kregen we een krantenbericht te lezen met een bestuurdersuitspraak: Valkenburg en omgeving valt niet te beschermen tegen zulk hoog water. Dat deed mij wat, denk je dan? Moet dat dan maar zo blijven, valt daar dus niks meer tegen te doen? Ik heb staan vloeken, moet u eerlijk zeggen, God betere het, maar ik heb staan te vloeken dat het weer gebeurde, want in Schin op Geul waar ik woon, was het de vierde keer sinds we ons huis gebouwd hadden in een bestemmingsplan van 1973. De vierde keer in 48 jaar. Dat is gemiddeld om de 12 jaar. En dat betekent steeds opnieuw beginnen en jezelf afvragen, hoe kan ik mijn gezin, mijzelf en mijn huis hiertegen beschermen? En dat deden we met ingrijpende en kostbare verbouwingen op eigen initiatief en met eigen geld. En dan hoor je en lees je weer een bestuurdersuitspraak: de mensen moeten gewezen worden op zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid. Hoezo, dat heb ik toch al gedaan? En dan nu weer. Het waren bepaald geen bemoedigende uitspraken van die bestuurders toen. De ervaringen waar ik nu over getuig, dat geldt ook voor heel veel andere mensen in Valkenburg. Onder andere de mensen die bij onze stichting zijn aangesloten. Maar er zijn er nog veel meer. Bij de voorlaatste overstroming in 1987 dachten we dat we er voor een tijdje vanaf zouden zijn, omdat er in ons dorp vlakbij mijn huis een nieuwe brug was gekomen die een ruimere doorlaat gaf. Een verbreding en uitdieping van de Geul door inderdaad waterschappen, gemeente en provincie. Ook al wilden wij als bewoners toen al meer. Er bracht toch 35 jaar betrekkelijke rust tot hartje zomer 2021. Het was erger dan ooit en dan zink je de moed in de schoenen. En dat geldt ook voor de kern van ons toeristendorp Valkenburg. Het is midden in het dal gebouwd en ook steeds meer uitgebreid, vooral na de Tweede Wereldoorlog. Zowel Valkenburg als ook het kleinere Schin op Geul vullen het hele dal daar ter plaatse. Daar kun je niet omheen, maar bijvoorbeeld een bypass. Wij kennen oude foto's van vroegere overstromingen in Valkenburg. Ook toen zag je ingestorte kademuren en gebouwtjes, ontwrichte sluizen, weggespoelde straatbedekking, oude foto's getuigen daarvan, bijvoorbeeld in 1916, meer dan 100 jaar geleden, in de jaren 20 en 30 en 40. En mijn eigen waarneming in 1966, 81, 82, 84, 87, 1991, 2021, uiteraard als de meest ingrijpende overstroming die we gekend hebben. En dan zie je op die oude foto's mensen met zandzakken, met bezems en emmertjes de straten schoonmaken, hun huizen beschermen. Nu gebeurt dat dan met de hogedrukspuit, maar het is hetzelfde beeld van meer dan 100 jaar geleden. Nu nog. Een beschermingsnorm van één op 25 jaar als overstromingsrisico, dat werd hier dus al meermalen overschreden en dat heb ik aan den lijve moeten ervaren. Dat is gewoon niet aanvaardbaar. De norm van één op 25 voor bewoonde kernen is niet waar. Ik gaf u al aan wat ik zelf en buurtgenoten vier keer heb meegemaakt in Schin op Geul. Maar als de overheid, dan bent u in dit geval voor het water, ervan uitgaat dat je in je levensloop van 75, 76 jaar, wat ik nu ben, met de norm van één op 25 aan overstromingsrisico, dat je dat wel drie keer in je leven, dat dat vanzelfsprekend is dat je dat moet meemaken en moet aannemen. Vind dan wel wat dat betekent voor diegenen die het ondergaan. Steeds weer opnieuw beginnen, het redden van je gezin, van je huis en kelders leegpompen, verloren gegane spullen schoonmaken, maar vooral ook maandenlang drogen van je huis voordat je het weer kunt herstellen en herinrichten. Na één keer ben je dan moe. En dan hoor je weer een bestuurdersuitspraak: we moeten het eerlijke verhaal vertellen. Ja, maar wat betekent dat dan? Dat dit dus vaker kan gebeuren, want dat houden we dan op de klimaatveranderingen maken dat het wel vaker kan voorkomen. Maar dan kun je je hier toch niet bij neerleggen, dan moet je toch iets tegen doen. Je moet nog de mensen die er wonen, en dat is nou eenmaal zo. Die bestemmingsplannen zijn ooit aangelegd waar ik woon in 1973. Bestemmingsplan heeft de overheid aan ons grond verkocht, aan ons toegewezen, daar moet je bouwen, zo hoog moet je bouwen. Nee, het kan niet meer gebeuren, het overstromen. Want dat is in 1973 gezegd, er is een beter systeem van sluizenbeheer en informatie. Nou, de vier keer ondergaan zulke overstromingen. Daarom pleiten wij dus voor de norm van één op 100 overstromingsrisico. Het waterschap is nu bij ons in ons dorp begonnen met het voorbereiden van herstel van stapelmuren, grote Ardense keien, zei dat langs de oever van de Geul. Maar wij zeggen: er moet meer gebeuren dan herstel, namelijk verbeter het gat in de dijk moet dicht. Dat wil zeggen op korte termijn moet dat gebeuren. Daar wordt opgestuwd water over de meanderende bocht onze huizen binnenstromen. Maar om onze huizen en stadjes in het Geuldal echt te beschermen, moet er iets structureels gebeuren in heel het Geuldal. BRL van de provincie zegt samen met natuurkracht: we moeten het water vasthouden en vertragen in de hellingen en in het dal. Dat is goed, maar ons inziens niet genoeg. Wij willen als inwoners ons veilig en beschermd weten. Daar moeten er in onze ogen dammen komen, dwars in het Geuldal met sluizen die te hoge water kunnen reguleren en afleiden naar de lege weilanden die er nog altijd zijn, die als natuurgebied kunnen ingericht worden. En ik zeg van bron tot monding, met bron bedoel ik daar waar bij Cottessen de Geul Nederland binnenkomt, tot daar waar die in de Maas stroomt bij Voulwames. Het hele 50 km lange Geuldal zou als één groot moerassig en drassig natuurgebied heringericht moeten worden en het natuurlijke hoogteverschil van 50 meter maakt het mogelijk om trapsgewijs tussen de bebouwde kernen in het hoge water op te vangen, meestal voor een aantal dagen en dan is het weer gezakt. Het is nu het moment om belangen samen te laten gaan: waterbescherming, maar ook de agrarische mening, herinrichting van natuurgebieden, bevordering van extensieve recreatie en bomenaanplant. Maar ik moet beginnen met het beschermen van de mensen die er wonen. Iemand van ons zei: maar wij zijn toch ook een beschermde natuur, een soort wij als burgers? Want soms denk je dat het één voorgang krijgt boven het ander. Als u wilt.

Nog 10 regels. Het helpt als u als waterschap, als algemeen bestuur, zal komen tot uw beschermingsfactor van één op 100. Dat bepleiten wij, want er is nog eens een bestuurdersuitspraak waar wij ons aan gestoten hebben. Er moet een waterlabel komen voor de kwetsbare gebieden. Nou, er valt veel op af te dingen. In onze kring werd dan ook door de getroffenen gezegd: dus je krijgt ook nog een trap na. Waterschappen zijn ooit in de 15e, 16e eeuw begonnen als initiatief van burgers in de polders bij de dijkbewaking. Zo van: kom op, we doen dat samen. We noemden het minder boeren, hoogheemraad of ingelanden. Niemand dacht toen nog na over de kleine rivieren in het heuvelland. Maar nu zijn het de grote professionele staatkundige organisaties, maar nog steeds gekozen door belastingbetalende burgers en die willen hun belangen veiliggesteld zien, gehoord en betrokken worden. En dat is onze appel. Je hoort tegenwoordig zoveel mensen zich afzetten tegen de overheid, maar mijns inziens: overheid, dat zijn wij allemaal samen. Wij kiezen in een democratisch bestel de overheid. Nou, we willen ervan terugzien in maatregelen. De overheid is er door en voor de burgerij en dat hopen wij van u als waterschap, als overheid van de waterbescherming, te mogen terugzien. En het scheelt dan met één op 100 beschermingsfactor, net zoals in de rest van het land. Dankjewel.

Dank u wel, meneer Smeets. Ik kijk even rond of er nog vragen voor u zijn. Mevrouw Hilders heeft een vraag. Gaat uw gang. Dank.

Dank u wel, voorzitter. Meneer Smeets, u heeft zojuist een pleidooi gehouden voor een op 100 in. Trudo, nou dat zijn de normen die in 2003 al zijn voorgesteld op nationaal niveau en u zegt dat u daar bij de gemeente de handen niet voor op elkaar krijgt en hier bij het waterschap is tot nu toe gebleken ook niet. Ja, het is heel, heel bijzonder dat dat allemaal niet lukt. Waar denkt u dat u weet waardoor dat komt? Nee.

Nee, dat is mijn eigenlijke gedachte. Ik kan alleen maar gissen dat men gedacht heeft: Zuid-Limburg ligt hoog en droog, dat is veilig, daar zal dat niet zo vaak voorkomen. Maar wij weten dat de eigenaard van de riviertjes in het Heuvelland wel degelijk heel veel tot overstromingen heeft geleid. Toen wij pas die overstroming hadden, toen waren er bij ons rond de radiozender van PowNed vijf dagen in de gemeente. En die lieten mij dat vertellen. Die zeiden: wanneer gaan jullie met de vuist op tafel slaan? Dat doen we niet zo gauw, wij kiezen voor de parlementaire weg. Daarvoor zijn we hier, hopend dat dat nog iets zal uithalen. Dank.

Dank u wel meneer Smeets, u bent zeer welbespraakt, dus we hebben u goed gehoord. Ik wil graag doorgaan naar de volgende inspreker, de heer Jannering. En ook aan u het verzoek om het in 10 minuten te doen en dan kijken wij met de knipoog of u uw betoog kunt.

Kunt afronden, ik zal kijken hoe groot de klok is. Dank u wel, voorzitter. Geachte leden van het algemeen bestuur en overige aanwezigen. Ik vertegenwoordig hier de Stichting Waterstof Nu. Waterstof Nu is een stichting die zich richt op het helpen voorkomen van herhalingen van overstromingen en andere waterongemakken in het Geulmondgebied. Het betrokken gebied is 5 km lang en strekt zich van Zuid naar Noord uit van Meershove via Bundelgeulen beneden tot aan Broekhoven. Het ligt ingeklemd tussen de hellingen van het Bunnerbos en de oostelijke dijk van het Julianakanaal. Het is een polder, maar zonder poldervoorzieningen en het is een gebied waarin in 2021 3 tot 400 huishoudens getroffen zijn in meer of mindere mate. Tijdens de ramp van 2021 constateerden de bewoners van het gebied een bestuurlijke en een veiligheidschaos. Er was geen planning en de veiligheidsnormen en procedures waren voor bewoners afwezig dan wel ondoorzichtig. In het naspuren na de ramp van 2021 ontdekten we dat de veiligheidsnorm om in onder andere ons gebied achterblijft bij de landelijke normen zoals vastgelegd. En er is al net over gesproken in 2003. Onze eerste vraag is of in 2021 überhaupt bij het waterschap bekend was welke norm gold voor het Geulmondgebied en zo ja, hoe geacteerd is om aan die norm te voldoen? Vanuit veiligheidsoogpunt willen we ook graag weten of er zowel voor als na de ramp van 2021 de vraag is gesteld wat de plannen zijn in geval de Geul overloopt en waar de bewoner deze kan vinden. Ook vragen we het waterschap wat de argumenten zijn om van de normen van een op 100 af te wijken en willen we weten wat er sinds 2003 aan plannen is ontwikkeld om die normering een beetje op peil te brengen. Wij leven in een badkuip en willen dat de veiligheidsnorm ook voor ons gebied naar tenminste één op 100 gaat. We beseffen goed dat er jaren van procedures overheen kunnen gaan voordat dit is geëffectueerd, echter van een verhoging van het urgentiegevoel om zaken te versnellen is tot op heden hier niet en bij de provincie niet iets zichtbaar. In de toekomstplannen van het waterschap zien we slechts herhalingen van de plannen van 2019 zonder enige aanpassing aan het feit dat er een overstroming heeft plaatsgehad. En nu is het een beetje verschoven. Na de ramp van 2021 bleek dat achterstallig onderhoud en onduidelijkheid over wie voor welk kunstwerk verantwoordelijk is, een rol heeft gespeeld in de mate van de omvang van de ramp. We willen als bewoners duidelijkheid hoe het veiligheidsniveau van de burger gewaarborgd wordt en niet met de flauwe titel waterveiligheid, want water is niet veilig in een gebied waar twee waterbeheerders, twee gemeenten en inmiddels ook Staatsbosbeheer hun verantwoordelijkheden hebben. Er is onderhand genoeg gepraat over de zelfredzaamheid van burgers en bewoners. Het hedenne waarmee getroffenen deze week na 2,5 jaar nog eens door een provinciale woordvoerster geadviseerd worden om de stopcontacten hoger te plaatsen en een tegelvloer aan te leggen, is stuitend. Moeten we van iedere huiskamer dan een soort douchecel maken? Waterstof Nu is betrokken bij diverse overleggen met gemeenten en waterbeheerders. Het WRL-programma gunt zichzelf een periode van 15 jaar, maar waterkerende middelen kunnen door bewoners slechts aangeschaft worden in functie van de beschermingsnorm tegen hoogwater. Bewoners willen geïnformeerd worden door het waterschap nu de crisisplannen zijn. Als er volgende week een code rood wordt afgegeven bij het waterpeil van Wielree bijvoorbeeld, worden er dan pompen geplaatst. Welke capaciteit hebben die pompen? Waar worden ze geplaatst? Waar worden de mobiele dijken het eerst ingezet en hoe mobiel zijn die dan wel? Verplaatsen ze mee met de hoogwaterstroom? Dit is slechts een greep uit de vragen die leven bij bewoners. Het antwoord is urgent noodzakelijk, zodat de bewoners hun zelfredzaamheid adaptief kunnen vergroten. Waterstof Nu heeft gelijksoortige pleidooien als vandaag neergelegd bij de diverse fracties binnen Provinciale Staten. En we zijn ook van plan om met de fracties van het waterschap contact te leggen. Tot slot willen we onze waardering uitspreken voor de waterschapsmedewerkers in het veld die in juli 2021 hun uiterste best hebben gedaan om te redden wat er te redden viel. Het COT-rapport dat daarna verscheen, doelt daar ook op, maar het verhult tevens dat er binnen het waterschap systematische tekortkomingen zijn in de veiligheidscultuur. Dank u wel, voorzitter.

Ik kijk even of er vragen in uw richting zijn, mevrouw Hilders. Gaat uw gang. Dank.

Dank u wel. U heeft een heleboel zaken gemeld over de normering die dringend omhoog moet en ook urgent is. Ik wilde u nog even iets vragen over de sifon. De sifon is een onderdoorgang met Julia aan het kanaal die heel erg verstopt heeft gezeten bij de wateroverlast in 21. En is door Deltares aangemerkt als iets waar dringend iets aan moet gebeuren. Wij hebben met de heer Wolfhagen overigens een bezoek gebracht in de eerste paar weken dat ik hier in dit waterschapsbestuur was gekozen. U heeft een aantal dingen met hem besproken en dat leek heel goed te gaan. En nu heb ik begrepen dat er helemaal geen voortgang meer zit in ontwikkelingen bij de sifon. Ik heb ook gehoord dat dat komt omdat het is overgedragen naar de portefeuillehouder mevrouw Van Wersch, maar kunt u iets zeggen over de voortgang bij de sifon? Dank.

Dank u wel, ja. De voortgang, zover die bij ons bekend is, is dat WRL met de zaak bezig is en een verkennende studie heeft uitgezet bij Royal HaskoningDHV. Maar dat moet weer geen jaren gaan duren. We zitten nu 2,5 jaar te wachten. Mensen lopen dus ook 2,5 jaar in ieder geval mentaal het risico dat hier een herhaling optreedt. Niets is bekend naar de burger toe. Wat er gebeurt? De communicatie is uiterst miniem en zo niet slecht dus. Dat is hetgene wat we op het ogenblik weten. We hebben in aanwezigheid van meneer Wollevragen een schets ingediend van hoe je vrij goedkoop en heel snel een oplossing zou kunnen vinden als een soort veiligheidsklep bij het eventueel tekortkomen van capaciteit van een siphon. Dat

Dat was het, dank u wel. Ik kijk even rond, de heer Freij. Dank.

Pleidooi is helder. Alleen de laatste zin over de veiligheidscultuur behoeft enige toelichting. Dank u wel. Wij hebben gezien dat er een mentaliteit is. Ja, ik praat even nu uit mijn eigen vakgebied. Ik ben betrokken geweest bij de wetgeving van de veiligheidsregeling voor de luchtvaart in Brussel bij de Europese Commissie. En de veiligheidsinstelling van de instantie waterschap, maar ook van degenen die betrokken zijn bij Rijkswaterstaat, is niet anders. Is dermate ouderwets, er is geen uitdaging om zaken te melden, noch door de burgers, noch door de medewerkers van de waterbeheerders. De wetgeving in de luchtvaart schrijft het dwingend voor zelfs dat je moet melden. En een omslag in het waterbeheer in die richting zou zeer welkom zijn. Dat overstijgt dus een beetje het belang van ons gebied alleen. Maar dit hebben we dus geconstateerd naar aanleiding van 2021. Nog een vervolgvraag, dan begrijp ik dan goed dat u zegt dat medewerkers van het waterschap bepaalde zaken constateren, maar die niet melden bij het waterschap? Dat hebben wij zelfs lijfelijk meegemaakt. Mensen die zich bij ons gemeld hebben en die zeggen binnen het waterschap houden wij onze mond, want dat kan mijn carrière of pensioen kosten. Oké.

Oké, we nemen daar even nota van. Ik wil wel even formeel wat vragen om het woord te geven, mevrouw Van Wersch. Ja

Ja, dank u wel, voorzitter. Met dank aan beide heren voor het inspreken ten aanzien van WRL. Klopt het wat de heer Neeringen zegt dat Royal Haskoning en HKV op dit moment aan het kijken zijn of de maatregelen die door WRL als effectief voorgesteld zijn, ook inderdaad effectief zijn? En als ik goed begrepen heb, wordt dat rapport eind maart van het volgend jaar opgeleverd, 2024. En in navolging van hetgeen de heer Smeets opmerkte, kan ik nog zeggen dat er ook voor die geulmonding door Viral inmiddels een adviesbureau een onderzoek gestart zal worden in januari 2024 om te onderzoeken naar het nut van overstromingsvlaktes en benutting van overstromingsvlaktes die Belgisch gebieden tussen Gulpen en Valkenburg vanuit het gedachtegoed om het water te stoppen, stuwen voordat het schijnt op Geul en Valkenburg bereikt. En het gaat wel met de omgeving gebeuren, dus dan zullen de bewoners ook bij betrokken zijn. Dat is de stand van zaken met betrekking tot die twee gebieden die we nu hier bespreken. In zijn algemeenheid wil ik opmerken, meneer de voorzitter, dat wij in gezamenlijkheid WRL, waar het waterschap ook een onderdeel van uitmaakt, op dit moment onderzoek doen naar risicogestuurde normering. Tot dat moment dat daar meer zicht op komt, zijn wij gehouden aan de normeringen zoals ze nu op de provinciale kaart voorkomen. En we hebben ook in ons provinciale waterbeheerplan, niet het provinciale, het waterbeheerplan van het waterschap opgenomen dat wij voor het maximaal haalbaar gaan qua normering. En dat is niet overal haalbaar. Wat ik wil voorstellen, meneer de voorzitter, is: we hebben natuurlijk een nieuw AB sinds maart 2023 met 18 nieuwe AB-leden en ik kan me heel goed voorstellen dat wij als waterschap en wellicht samen met WRL een presentatie verzorgen, het AB meenemen in hoe met die normering om te gaan en hoe we dat gezamenlijk willen aanpakken om iedereen een beetje op gelijke vlieghoogte te krijgen. Dat is het voorstel dat ik wil doen. Ik wil daar wel een kanttekening bij maken dat het op de agenda plaatsen, onze thema-abace zitten vol. Dus daar moet dan ruimte voor gemaakt worden en dat wil ik wel alvast hier aangeven om niet de verwachtingen, foute verwachtingen te wekken.

Ik stel voor dat we dan ook antwoord geven op de verschillende vragen die u heeft gesteld in het begin van uw inspraakreactie en dat we die natuurlijk schriftelijk ten kennis brengen van het AB. Ter bespreking in de volgende AB-vergadering of commissie. Ik wil wel zeggen dat we hier integriteitsbeleid hebben, een integriteitscode, en als mensen reden hebben om bezwaar, beroep, klachtmeldingen te doen, daar altijd de deur openstaat, ook bij mij, om daarvan nota te nemen. Als het gaat om vermeende beperkingen in het kader van de eigen verantwoordelijkheid inzake professie, deskundigheid, inschatting van risico's, dus dat moet u ook weten.

Mag ik daar heel even dan mijn betoog verduidelijken? Het gaat erom dat er een regelgeving komt die mensen uitdaagt om te melden en het is dus geen commentaar op de huidige constellatie, maar de constellatie loopt gewoon 60 jaar achter bij andere veiligheidskritische industrieën. Tweede wat ik graag ook zou willen reageren. Het woord risicogestuurde normering die gold ook voor de sifon ten tijde van de overstroming. De sifon werd onderhouden risicogestuurd door Rijkswaterstaat. U kunt zich voorstellen dat als WRL of het waterschap met dit soort termen aankomt, dat het vertrouwen bij de bewoners 0,0 is. Dank u wel. Dat

Dat we de beraadslaging op dit punt nu onderbreken en overgaan naar de overige agendapunten. Met dank voor uw aanwezigheid en inbreng. Want